Sofosbuwir

Sofosbuwir
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
ester izopropylowy kwasu 2-((5-(2,4-diokso-3,4-dihydro-2H-pirymidyn-1-ylo)-4-fluoro-3-hydroksy-4-metylotetrahydrofuran-2-ylometoksy)fenoksyfosforyloamino)propionowego
Inne nazwy i oznaczenia
farm.

łac. sofosbuvirum

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C22H29FN3O9P

Masa molowa

529,46 g/mol

Wygląd

białe lub prawie białe krystaliczne ciało stałe

Identyfikacja
Numer CAS

1190307-88-0

PubChem

45375808

DrugBank

DB08934

SMILES
CC(C)OC(=O)C(C)NP(=O)(OCC1C(C(C(O1)N2C=CC(=O)NC2=O)(C)F)O)OC3=CC=CC=C3
InChI
InChI=1S/C22H29FN3O9P/c1-13(2)33-19(29)14(3)25-36(31,35-15-8-6-5-7-9-15)32-12-16-18(28)22(4,23)20(34-16)26-11-10-17(27)24-21(26)30/h5-11,13-14,16,18,20,28H,12H2,1-4H3,(H,25,31)(H,24,27,30)/t14-,16+,18+,20+,22+,36-/m0/s1
InChIKey
TTZHDVOVKQGIBA-IQWMDFIBSA-N
Właściwości
Rozpuszczalność w wodzie
105 mg/l[1]
logP

1,62[1]

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Selleckchem [dostęp: 2018-07-13]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanej karty charakterystyki
Wykrzyknik Środowisko
Niebezpieczeństwo
Zwroty H

H302, H410

Zwroty P

P264, P270, P273, P301+P312, P330, P391, P501

NFPA 704
Na podstawie
podanego źródła[2] 		nieznane
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

J05AP08 J05AP51 J05AP55 J05AP56

Stosowanie w ciąży

kategoria B[3]

Farmakokinetyka
Okres półtrwania

0,4 h[4]

Wiązanie z białkami
osocza i tkanek

85%[5]

Wydalanie

80% z moczem, 14% z kałem, 2,5% z oddechem[5]

Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania

doustnie

Objętość dystrybucji

127 l[4]

Multimedia w Wikimedia Commons

Sofosbuwir (łac. sofosbuvirum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, analog nukleozydu, prolek stosowany w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby typu C w skojarzeniu z innymi lekami przeciwwirusowymi.

Mechanizm działania

Sofosbuwir zostaje przekształcony wewnątrzkomórkowo w czynny metabolit, trójfosforan sofosbuwiru, który poprzez hamowanie białka NS5B, RNA-zależnej polimerazy RNA, uniemożliwia replikację wirusa zapalenia wątroby typu C[4].

Zastosowanie

Sofosbuwir znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Model Lists of Essential Medicines) (2017)[6].

Sofosbuwir jest dopuszczony do obrotu w Polsce (2018), zarówno jako preparat prosty (Sovaldi), jak i w lekach złożonych z welpataswirem (Epclusa), ledypaswirem (Harvoni) oraz welpataswirem i woksylaprewirem (Vosevi)[7].

Działania niepożądane

Nie są znane działania uboczne sofosbuwiru w monoterapii, natomiast działaniami ubocznymi sofosbuwiru w terapii skojarzonej z rybawiryną lub z rybawiryną i peginterferonem α występującymi u ponad 10% pacjentów były zmęczenie, ból głowy, nudności i bezsenność[5].

W trakcie jednoczesnego stosowania sofosbuwiru i amiodaronu obserwowano ciężkie zaburzenia rytmu serca pod postacią bradykardii i całkowitego bloku przedsionkowo-komorwego[8].

Przypisy

  1. ↑ a b Sovaldi, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 45375808  (ang.).
  2. ↑ Sofosbuvir SC-482362 Material Safety Data Sheet. Santa Cruz Biotechnology. [dostęp 2018-07-13]. (ang.).
  3. ↑ Drugs and Supplements Sofosbuvir (Oral Route) data = 2017-03-01. Mayo Foundation for Medical Education and Research. [dostęp 2018-07-13]. (ang.).
  4. ↑ a b c Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji Jan K. Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska: Leki współczesnej terapii online. Medical Tribune Polska. [dostęp 2018-07-13].
  5. ↑ a b c Gilead Sciences Limited: Sovaldi 400 mg tabletki powlekane. Charakterystyka Produktu Leczniczego. Europejska Agencja Leków. [dostęp 2018-07-13].
  6. ↑ WHO Model List of Essential Medicines 20th List. Światowa Organizacja Zdrowia, 2017. s. 21–22. [dostęp 2018-07-13]. (ang.).
  7. ↑ Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 16 kwietnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 2018-04-16. [dostęp 2018-07-13].
  8. ↑ XiaX. Yao XiaX. i inni, Structural basis for the severe adverse interaction of sofosbuvir and amiodarone on L-type Cav channels, „Cell”, 185 (25), 2022, s. 4801–4810, DOI: 10.1016/j.cell.2022.10.024, PMID: 36417914, PMCID: PMC9891081  (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
J05: Leki przeciwwirusowe do stosowania wewnętrznego
J05A – Preparaty działające
bezpośrednio na wirusy
J05AA – Tiosemikarbazony
  • metysazon
J05AB – Nukleozydy i nukleotydy
(bez inhibitorów odwrotnej transkryptazy)
J05AC – Cykliczne aminy
J05AD – Pochodne kwasu fosfonowego
J05AE – Inhibitory proteazy
J05AF – Nukleozydy i nukleotydy – inhibitory
odwrotnej transkryptazy
J05AG – Nienukleozydowe inhibitory
odwrotnej transkryptazy
J05AH – Inhibitory neuraminidazy
J05AJ – Inhibitory integrazy
J05AP – Leki przeciwwirusowe
stosowane w zakażeniach HCV
J05AR – Kombinacje leków przeciwwirusowych
stosowanych w zakażeniach HIV
J05AX – Inne