Yahya bin Ahmed Sirhindi

Yahya bin Ahmed Sirhindi, 15. yüzyılda Târîh-i Mübârek Şâhî'yi yazan Hintli Müslüman tarihçi. Farsça olarak yazılan eser Delhi Sultanlığı tarihini anlatmaktadır. Mübarek Şah döneminde yazılan eser, Seyyid hanedanı açısından önemli bir bilgi kaynağıdır.

Târîh-i Mübârek Şâhî

Yahya, Delhi Sultanı Mübarek Şah (h. 1421-1434) döneminde saray mensubu olmak istiyordu. Saraya kabul edilme umuduyla Târîh-i Mübârek Şâhî'yi yazdı ve Sultan’a sundu.[1]

Kitap, Gurlu Muhammed'in (1149-1206) fetihleriyle başlar ve 1434'te aniden sona erer.[2] Daha önceki tarihçiler Delhi Sultanlığı'nın 13.-14. yüzyıllar arasındaki tarihini yazmıştı. Örneğin Minhâc-ı Sirâc Cûzcânî 1259'a kadar olan dönemini Tabakât-ı Nâsırî'de, Ziyaüddin Bereni 1259-1356 arası dönemini Tarihi-i Firuz Şahi’de ve Şemseddin-i Sirac Afif 1356-1388 arası dönemini Tarihi-i Firuz Şahi’de yazmıştı. Yahya bu kronolojiyi 1434 yılına kadar taşımıştır.[3]

Yahya, 1351'e kadar olan olayları önceki yazarlardan alıntı yaparak kronolojik bir sıraya göre düzenlemiştir. 1351'den sonraki olayları kendi gözlemlerine dayanarak yazmıştı. Bunun yanında bazı güvenilir hikâye anlatıcılardan da faydalanmıştır. Genellikle askeri ve siyasi olayları yüzeysel bir biçimde anlatmıştır. Örneğin, Alaeddin Halaci'nin (h. 1296-1316) ekonomik reformlarını hiç anlatmayıp atlamıştır.[1]

Referans

Kaynakça

  • Jagadish Narayan Sarkar (1977). History of History Writing in Medieval India. Ratna Prakashan. OCLC 905677470. 
  • Khaliq Ahmad Nizami (1981). Supplement to Elliot & Dowson's History of India. 2. Idarah-i Adabiyat-i Delli. OCLC 10825475. 
  • Mohibbul Hasan (1968). Historians of Medieval India. Meerut: Meenakshi Prakashan. OCLC 35732. 

Târîh-i Mübârek Şâhî

  • Sirhindi, Yahya bin Ahmad (1932). Tarikh-i-Mubarak Shahi (İngilizce). Baroda Oriental Institute. Translated by Basu, K. K. 
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 121096513
  • ISNI: 0000 0000 8842 4692
  • NTA: 215171926
  • VIAF: 52536871
  • WorldCat: lccn-n86012651
  • g
  • t
  • d
Müslüman Tarihçiler
Tarihçiler
7. yüzyıl
Arapça
  • Ebân b. Osmân
  • Urve bin Zübeyr
  • İbn Şihab Zuhrî
  • 8. yüzyıl
    Arapça
  • İbnü'l Kelbî
  • İbn-i İshak
  • Vâkidî
  • Ebû Mihnef
  • Seyf bin Ömer
  • Medâinî
  • İbn Lehîa
  • 9. yüzyıl
    Arapça
    10. yüzyıl
    Arapça
  • İbnü'n-Nedîm
  • İbn Düreyd
  • İbnü'l-Kūtıyye
  • Mesûdî
  • İbn Miskeveyh
  • Ebû Bekir Sûlî
  • Kadı Nu‘mân
  • Ebü’l-Arab
  • Ebu Muhammed el-Hemdani
  • Müsebbihî
  • Muhammed b. Yûsuf el-Kindî
  • 11. yüzyıl
    Arapça
  • İbnü'l-Faradî
  • İbn Hayyân
  • Sâid el-Endelüsî
  • El-Udri
  • Bekrî
  • İbn Hazm
  • Hilâl es-Sâbî
  • Hatîb el-Bağdâdî
  • Kudâî
  • İbn Bessâm eş-Şenterînî
  • Farsça
    12. yüzyıl
    Arapça
  • Beyzâk
  • İbnü'l-Cevzî
  • Abdüllatîf el-Bağdâdî
  • İbnü'l-Kalanisi
  • İbn Asakir
  • İbn Münkız
  • İmadeddin el-Isfahani
  • İbn-i Şeddad
  • İbn Hammâd es-Sanhâcî
  • Cevvânî
  • Sem'ânî
  • Farsça
    • Muhammed b. Ali b.Süleyman er-Râvendî
    13. yüzyıl
    Arapça
  • Yâkût el-Hamevî
  • Abdülvâhid el-Merrâküşî
  • İbn Amîre
  • İbn-i Cübeyr
  • İbnü’l-Kerdebûs
  • İbnü'l-Adîm
  • Ali İbnü'l-Esîr
  • Sıbt İbnü’l-Cevzî
  • İbn Hallikân
  • İbnü’l-Kıftî
  • İbn Ebû Zer
  • Farsça
    14. yüzyıl
    Arapça
  • Ebü'l-Fidâ
  • İbn İzârî
  • Zehebî
  • İbn Battuta
  • Lisannüddin bin Hatip
  • İbn Fazlullah el-Ömerî
  • İbn Kesir
  • İbnü’t-Tıktakā
  • Nâsırüddin İbnü'l-Furât
  • Mufaddal b. Ebü’l-Fezâil
  • İbn Haldun
  • İbn Hacer el-Askalanî
  • Farsça
    15. yüzyıl
    Arapça
    Farsça
    Türkçe
    Osmanlıca
    16. yüzyıl
    Arapça
  • İbn İyâs
  • Mücîrüddin el-Uleymî
  • Fiştâlî
  • İbnü’l-Kādî
  • Mer‘î b. Yûsuf el-Kermî
  • Farsça
    Türkçe
    Osmanlıca
    17. yüzyıl
    Arapça
  • Ahmed b. Muhammed Makkarî
  • Kâtip Çelebi
  • İbnü'l-İmâd
  • Farsça
    • Şeyh İnâyetullāh Kanbû
    • Muhammed Sâlih Kanbûh
    • Molla Abdülfettah Gilani
    • Muhsin-i Fânî Keşmîrî
    Türkçe
    Osmanlıca
    Çağatayca
    Kürtçe
    18. yüzyıl
    Arapça
  • İfrenî
  • Muhammed b. Tayyib el-Kādirî
  • Muhammed Halîl el-Murâdî
  • Zeyyânî
  • Abdurrahman Cebertî
  • Farsça
    • Mirzâ Mehdî Han Esterâbâdî
    • Ebü’l-Hasan Gülistâne
    Türkçe
    Osmanlıca
    19. yüzyıl
    Arapça
  • Ahmed b. Hâlid Nâsırî
  • Muhammed Ferid
  • İbn Ebü'd-Dıyâf
  • Corci Zeydan
  • Farsça
    • Celâleddin Mirza Kaçar
    • Âgā Ahmed Ali
    • Rızâ Kulı Han Hidâyet
    Türkçe
    Osmanlıca
    Azerice
    Kürtçe
    Önemli eserler