Zdzisław Starostecki

Zdzisław Starostecki
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

8 lutego 1919
Łódź

Data i miejsce śmierci

31 grudnia 2010
Sarasota

Przebieg służby
Lata służby

od 1939

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

4 Pułk Pancerny „Skorpion”,
50 DP

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Późniejsza praca

konstruktor

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi RP Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RP Krzyż Walecznych (od 1941)
Cytaty w Wikicytatach

Zdzisław Julian Starostecki (ur. 8 lutego 1919 w Łodzi, zm. 31 grudnia 2010 w Sarasocie) – generał brygady Wojska Polskiego, inżynier, jeden z twórców rakiet systemu Patriot.

Życiorys

Starostecki urodził się w Łodzi, jego sąsiadem był Jan Karski, późniejszy kurier polskiego państwa podziemnego. Przed wybuchem II wojny światowej służył w korpusie kadetów w Chełmnie, w czasie kampanii wrześniowej walczył pod Kockiem, po kapitulacji zaangażował się w warszawskie struktury podziemia; konspirował w Służbie Zwycięstwu Polski. Podczas próby wydostania się przez Rumunię na zachód został aresztowany przez NKWD i skazany na osiem lat pobytu w łagrze na Kołymie. Pracował w kopalni złota, gdzie zaprzyjaźnił się z Aleksandrem Swanidze, również zesłańcem, szwagrem Józefa Stalina.

Dwa razy próbował uciec z zesłania, ale łagier opuścił dopiero wtedy, gdy zgłosił się do Armii Andersa. Pod Monte Cassino zdobył ze szwadronem czołgów kluczową pozycję na wzgórzu „Widmo”. W czasie walk o Bolonię podczas kampanii włoskiej został ranny, groziła mu amputacja nogi. Wojnę zakończył w randze porucznika. Pozostał na emigracji, zamieszkał w Londynie, a w 1952 roku przeniósł się do Stanów Zjednoczonych. Tam studiował na Stevens Institute of Technology, następnie w 1960 roku, zatrudniono go w Centrum Badań Obronnych US Army (Defense Department Research and Development Center).

W latach osiemdziasiątych XX wieku był szefem zespołu pracującego nad systemem rakietowym Patriot, osobiście jest autorem konstrukcji głowicy rakiety. System wszedł na wyposażenie armii amerykańskiej w 1989 roku. Po zdobyciu informacji o tej broni przez wywiadowcę PRL był podejrzewany o udział w przecieku. Zdobycie planów systemu przeciwlotniczego Patriot przypisywano błędnie Marianowi Zacharskiemu, tymczasem zdobył je wywiadowca ppłk SB Zdzisław Przychodzień[1]. Starosteckiego ostatecznie oczyszczono z zarzutów.

11 listopada 2009 roku został z okazji rocznicy urodzin mianowany na stopień generała brygady przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego[2].

Został członkiem komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przyspieszonymi wyborami prezydenckimi 2010[3].

4 października 2010 r. Rada Miasta Chełm nadała mu tytuł honorowego obywatela miasta.

Zmarł 31 grudnia 2010 roku w swoim domu na Florydzie[4].

Upamiętnienie

W 2024 został patronem 37 Dywizjonu Rakietowego Obrony Powietrznej wchodzącego w skład 3. Warszawskiej Brygady Rakietowej Obrony Powietrznej[5]

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Kto naprawdę ukradł plany pocisku „Patriot” – opowiada jego polski konstruktor [online], Tygodnik Powszechny, 26 sierpnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2010-06-19] .
  2. M.P. z 2009 r. nr 74, poz. 923
  3. Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego [online], onet.pl, 16 maja 2010 [dostęp 2014-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-05] .
  4. JędrzejJ. Kołtunowicz JędrzejJ., Zmarł współtwórca rakiety Patriot [online], rp.pl, 4 stycznia 2011 [dostęp 2011-01-04] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-02] .
  5. Współtwórca rakiet Patriot - gen. Starostecki - patronem 37 Dywizjonu Rakietowego Obrony Powietrznej [online], dzieje.pl [dostęp 2024-04-27]  (pol.).
  6. M.P. z 2007 r. nr 76, poz. 807
  7. M.P. z 1996 r. nr 60, poz. 526

Bibliografia

  • Kopał złoto na Syberii, zostanie generałem
  • Aleksandra Ziółkowska-Boehm, Conversation with Zdzisław Julian Storostecki, From Monte Cassino to „Patriot” Warheads, z The Roots Are Polish (ang.)
  • Aleksandra Ziółkowska-Boehm, Druga bitwa o Monte Cassino i inne opowiesci (Warszawa, 2014), ISBN 978-83-244-0363-9
  • Dziennik Wschodni
  • Zdzisław J.Z.J. Starostecki Zdzisław J.Z.J., WaldemarW. Piasecki WaldemarW., Spowiedź patrioty [online], Tygodnik Powszechny, 26 sierpnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2009-12-28] .
  • artykuł na stronie Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
  • rozdział poświęcony Z. Starosteckiemu pt.„Sekret pułku” [w:] Aleksandra Ziółkowska-Boehm, Amerykanie z wyboru i inni, Warszawa 1998, ISBN 83-900358-7-1, powtórzony w Na tropach Wańkowicza po latach, Warszawa 2009; ISBN 978-83-7648-261-3.
  • VIAF: 2925149845000702960009
  • PLWABN: 9810532647105606
  • WorldCat: viaf-2925149845000702960009