Zdzisław Opial

Zdzisław Opial
Data i miejsce urodzenia

29 września 1930
Kraków

Data i miejsce śmierci

27 lipca 1974
Kraków

Profesor nauk matematycznych
Specjalność: równania i nierówności różniczkowe, analiza funkcjonalna
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1957

Habilitacja

1960

Profesura

1967

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Okres zatrudn.

1953-1974

Prorektor
Uniwersytet

Jagielloński w Krakowie

Okres spraw.

1969–1972

Zdzisław Opial (ur. 29 września 1930 w Krakowie, zm. 27 lipca 1974 tamże) – polski matematyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i prorektor tej uczelni (1969–1972).

Życiorys

Po maturze 1949 podjął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Doktoryzował się w 1957 (promotorem w przewodzie doktorskim był Tadeusz Ważewski). Po rocznym pobycie w Paryżu (1959) habilitował się (1960) i następnie objął kierownictwo Katedry Metod Numerycznych (1962) na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1967 otrzymał tytuł (belwederski) profesora nadzwyczajnego.

Był członkiem Komitetu Nauk Matematycznych PAN i Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN. Pełnił funkcję dyrektora Oddziału Krakowskiego Instytutu Matematycznego PAN. W latach 1969-1972 był prorektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Największe sukcesy osiągnął w teorii równań i nierówności różniczkowych, analizie i analizie funkcjonalnej[a]. Zajmował się też historią matematyki, dydaktyką i metodyką nauczania matematyki oraz popularyzacją matematyki. Jest autorem m.in. nowoczesnego podręcznika Algebra wyższa oraz książek dla uczniów Zbiory, formy zdaniowe, relacje i O konstrukcjach trójkątów (napisanej wspólnie z Marianem Łuczyńskim).

Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera Q 10, 31).

Uwagi

  1. W książce pt. Inequalities involving functions and their integrals and derivatives z 1991 r. rozdział III nosi tytuł „Opial's inequality”[1].

Przypisy

  1. Opial’s Inequality, [w:] D.S.D.S. Mitrinović D.S.D.S., J.E.J.E. Pečarić J.E.J.E., A.M.A.M. Fink A.M.A.M., Inequalities Involving Functions and Their Integrals and Derivatives, Dordrecht: Kluwer Academic Publishers/Springer Springer-Science+Business Media, 1991, s. 114-142, DOI: 10.1007/978-94-011-3562-7_3, ISBN 978-94-010-5578-9  (ang.).

Bibliografia

  • Zofia Pawlikowska-Brożek, Zdzisław Opial 1930–1974, Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 1975, T. 20, nr 1, s. 109–111.
  • Antoni Bielak, Wspomnienie o Zdzisławie Opialu, Roczniki Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Seria 2, Wiadomości Matematyczne, 1979, T. 21, nr 2, s. 115–121.
  • Czesław Olech, O początkowym okresie twórczości naukowej Zdzisława Opiala, Roczniki Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Seria 2, Wiadomości Matematyczne, 1979, T. 21, nr 2, s. 121–126.
  • Andrzej Lasota, O kilku wynikach naukowych Zdzisława Opiala otrzymanych po roku 1960, Roczniki Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Seria 2, Wiadomości Matematyczne, 1979, T. 21, nr 2, s. 126–131.
  • Jan Malczak, Andrzej Pelczar, Bibliografia prac Zdzisława Opiala, Roczniki Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Seria 2, Wiadomości Matematyczne, 1979, T. 21, nr 2, s. 131–137.
  • Roman Duda, Matematycy XIX i XX wieku związani z Polską, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2012, s. 347–349

Linki zewnętrzne

  • A. Lasota, Zdzisław Opial (1930-1974), Repositorium UJ,
  • Mathematics Genealogy Project: Zdzisław Opial
  • Nagroda im. Włodzimierza Mlaka i Zdzisława Opiala
  • 80.urodziny Prof. Zdzisława Opiala
  • Zdzisław Opial, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2021-12-30].
  • ISNI: 0000000071462297
  • VIAF: 20481269
  • GND: 119019167
  • SUDOC: 188964215
  • PLWABN: 9810544133105606
  • NUKAT: n94300172
  • PWN: 3951313