Zastawka pnia płucnego

Zastawka pnia płucnego
pulmonary valve
valva trunci pulmonalis
Ilustracja
Zastawki w sercu człowieka, półschemat (c – zastawka pnia płucnego)
Ilustracja
13 – zastawka pnia płucnego

Zastawka pnia płucnego (łac. valva trunci pulmonalis) – zastawka tętnicza w sercu zapobiegająca cofaniu się krwi z pnia płucnego do prawej komory.

Anatomia

Zastawka pnia płucnego składa się z trzech płatków półksiężycowatych (valvulae semilunales) przedniego, prawego i lewego, którym na ścianie pnia płucnego odpowiadają uwypuklenia tworząc razem trzy zatoki pnia płucnego (sinus trunci pulmonalis)[a].

Fizjologia

Czynność zastawki pnia płucnego polega na zapobieganiu cofania się krwi z pnia płucnego do prawej komory serca.

faza skurczowa

Ponieważ zastawka trójdzielna jest zamknięta to płatki zastawki pnia płucnego rozstępują się w kierunku ściany tętnicy płucnej i krew jest wyrzucana do płuc.

faza rozkurczowa

Cofająca się krew wypełnia płatki półksiężycowate powodując ich automatyczne zamknięcie oraz szczelne dociśnięcie ich brzegów do siebie.

Histologia

Zastawka pnia płucnego składa się z trzech warstw[1]

  • środkowej zbudowanej z tkanki łącznej właściwej włóknistej
  • obwodowej[2] skierowana ku aorcie odpowiadającej jej błonie wewnętrznej zbudowanej z licznej włókien kolagenowych i sprężystych, nielicznych fibroblastów i miocytów gładkich
  • zewnętrznej skierowana ku komorom odpowiadającej wsierdziu, pokryte jest śródbłonkiem, które komórki leżą na ciągłej blaszce podstawnej i maja owalne lub okrągłe jądra, pod śródbłonkiem znajduje się trójwarstwowa cześć łącznotkankowa składająca się z:
    • podśródbłonkowa warstwa luźna – fibroblasty, włókna kolagenowe i włókna sprężyste w niewielkiej liczbie
    • warstwa mięśniowo-sprężysta – włókna kolagenowe, włókna sprężyste i miocyty gładkie
    • warstwa podwsierdziowa – komórki tkanki tłuszczowej żółtej (nieliczne)[1]

Płatki półksiężycowate nie mają naczyń krwionośnych z wyjątkiem położonych w mięśniówce[2].

Odmiany

  • zastawka pnia płucnego może posiadać jeden, dwa, cztery lub pięć płatków[b]

Rozwój płodowy

Rozwój zastawki pnia płucnego jest nierozerwalnie związany z rozwojem stożka tętniczego, który powstaje w 21 dniu z podziału cewy sercowej[3]. Po 7 tygodniu stożek tętniczy dzieli się spiralnie i tworzy wspólnie z workiem aortowym pień płucny i aortę. Równocześnie z powstaniem dwóch większych fałdów wspólnego pnia tętniczego dzielących go na pień płucny i aortę w pniu tym powstają dwa równolegle fałdy mniejsze. Po zrośnięciu się fałdów większych w przegrodę pnia wszystkie fałdy zostają przez nie przepołowione tworząc w pniu płucnym trzy fałdy – dwie powstałe z przepołowienia fałdów większych i jeden z fałdu mniejszego. Następnie części fałdów położonej wyżej zanikają, a części fałdów położone niżej zostają wydrążone od góry i przekształcają się w kieszonki otwarte do pnia płucnego[4].

Miejsce osłuchiwania

  • dźwięk zamknięcia zastawki pnia płucnego bierze udział w tworzeniu drugiego tonu serca[3]
  • miejscem osłuchiwania zastawki pnia płucnego jest druga przestrzeń międzyżebrowa lewa przymostkowo[3]

Wady wrodzone zastawki pnia płucnego

Choroby zastawki pnia płucnego

Uwagi kliniczne

  • na przedniej powierzchni klatki piersiowej zastawka pnia płucnego rzutuje się na lewy brzeg mostka na wysokości chrząstki żebrowej[3]

Zobacz też

Uwagi

  1. Niektórzy wyróżniają uwypuklenie tworzone przez 3 zatoki na pniu płucnym i nazywają opuszką pnia płucnego.
  2. Odmiana z jednym i odmiana z pięcioma płatkami występuje wyjątkowo rzadko.

Przypisy

  1. a b Wojciech Sawicki, Jacek Malejczyk: Histologia. Warszawa: PZWL, 2012, s. 340. ISBN 978-83-200-4349-5.
  2. a b Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 63–65. ISBN 83-200-1628-2.
  3. a b c d Sobotta Atlas Anatomii człowieka. Friedrich Paulsen (red.); Jens Waschke (red.); Witold Woźniak (red. IV wyd. pol.); Kazimierz S. Jędrzejewski (red. IV wyd. pol.). T. 2. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2012, s. 4–14. ISBN 978-83-7609-709-1.
  4. Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 39–42. ISBN 83-200-1628-2.
  5. a b c d e Interna Harrisona. T. III. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2001, s. 2436–2438. ISBN 83-88063-42-1.
  6. Interna Harrisona. T. III. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2001, s. 2471. ISBN 83-88063-42-1.

Bibliografia

  • Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 63–65. ISBN 83-200-1628-2.
  • Wojciech Sawicki, Jacek Malejczyk: Histologia. Warszawa: PZWL, 2012, s. 340. ISBN 978-83-200-4349-5.
  • Sobotta Atlas Anatomii człowieka. Friedrich Paulsen (red.); Jens Waschke (red.); Witold Woźniak (red. IV wyd. pol.); Kazimierz S. Jędrzejewski (red. IV wyd. pol.). T. 2. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2012, s. 4–14. ISBN 978-83-7609-709-1.
  • Choroby wewnętrzne. Franciszek Kokot (red.). Warszawa: PZWL, 1996, s. 64–68. ISBN 83-200-1960-5.
  • Paul Dworkin: Pediatria. Jan Pellar (red. I wyd. pol). Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 1993, s. 393–400. ISBN 83-85842-00-4.
  • Lust Pfaundler Diagnostyka i terapia w pediatrii. Helmut Bartels (red.); Irena Norska-Borówka (red. I wyd. pol.). Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 1999, s. 397–427. ISBN 83-87944-15-7.
  • Interna Harrisona. T. III. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2001, s. 2436–2438. ISBN 83-88063-42-1.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Encyklopedia internetowa (klasa bytu anatomicznego):