Zamch

Zamch
Zamek
wieś
Ilustracja
Centrum wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

biłgorajski

Gmina

Obsza

Liczba ludności (2021)

1270[2][3]

Strefa numeracyjna

84

Kod pocztowy

23-413[4]

Tablice rejestracyjne

LBL

SIMC

0896172[5]

Położenie na mapie gminy Obsza
Mapa konturowa gminy Obsza, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Zamch”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Zamch”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Zamch”
Położenie na mapie powiatu biłgorajskiego
Mapa konturowa powiatu biłgorajskiego, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Zamch”
Ziemia50°19′02″N 23°01′38″E/50,317222 23,027222[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Zamch (ukr. Замх, dawniej również Zamek[6]) – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie biłgorajskim, w gminie Obsza[7][5]. Leży na Płaskowyżu Tarnogrodzkim i Równinie Biłgorajskiej.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Na terenie wsi utworzono dwa sołectwa: Zamch I i Zamch II[8]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 1405 mieszkańców i była największą co do liczby ludności miejscowością gminy[9].

Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Jozafata Kuncewicza[10].

W obszar wsi Zamch wchodzą jako integralne części[11]
SIMC Nazwa Rodzaj
0896189 Nawozy część wsi
0896195 Parcela część wsi
0896203 Pardasówka część wsi
0896210 Podkolonia część wsi
0896226 Załom Duży część wsi
0896232 Załom Mały część wsi
0896249 Zamosty część wsi

Historia

Wieś królewska Zamech w 1515 należała do grodu w Leżajsku[12], a w 1589 położona była w starostwie niegrodowym zamechskim w ziemi przemyskiej województwa ruskiego[13]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 1405 mieszkańców[9] i była największą miejscowością gminy Obsza. Wieś położona w powiecie przemyskim, była własnością Marii Kazimiery Sobieskiej, została spustoszona w czasie najazdu tatarskiego w 1672 roku[14].

W Zamchu polowali Zygmunt August i Stefan Batory. W utworze Jana Kochanowskiego Dryas Zamechska (Dryas Zamchana Polonice et Latine; Pan Zamchanus) podczas polowania w pobliżu miejscowości Zamch król Stefan Batory spotyka driady[15].

Urodzeni w Zamchu

  • Rafał Hadziewicz (1803-1886) – malarz, współzałożyciel „Zachęty”
  • Antoni Wróbel ps. „Burza-Anton” – dowódca oddziału partyzanckiego BCh, uczestnik największej bitwy partyzanckiej w Polsce, nad rzeką Sopot, zwanej bitwą pod Osuchami. Poległ wraz z oddziałem w walce w uroczysku Maziarze 24 czerwca 1944 roku

Produkcja rolna

Dominującą produkcją rolną jest tytoń, uprawa zbóż, poza tym hodowla trzody i bydła mlecznego. W uprawach dominuje pszenica ozima i jęczmień jary. Powiększa się areał uprawy truskawek i ziemniaków. Zbyt duże rozdrobnienie gruntów rolnych spowalnia wprowadzanie produkcji wielkotowarowej. Średnia gospodarstw rolnych to 3,5–10 ha. z czego 1/4 zajmują łąki.

Infrastruktura

Zamch jest wsią zmechanizowaną; 2 sklepy spożywcze, 1 przemysłowy, bar, szkoła, sala gimnastyczna, kościół i samodzielna parafia. Dobra sieć drogowa i dogodne połączenia komunikacyjne. Całkowita telefonizacja, sieć wodociągowa i kanalizacja. Swobodny dostęp do sieci Internet. Duża i dobrze rozmieszczona sieć sprzedaży detalicznej.

Obiekty zabytkowe

Galeria

  • Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Zamchu
    Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Zamchu
  • Kościół św. Jozafata i św. Praksedy, dawna cerkiew unicka
    Kościół św. Jozafata i św. Praksedy, dawna cerkiew unicka
  • Pozostałość nowego cmentarza prawosławnego w Zamchu
    Pozostałość nowego cmentarza prawosławnego w Zamchu
  • Cmentarz unicko-prawosławny, grupa nagrobków z XIX w.
    Cmentarz unicko-prawosławny, grupa nagrobków z XIX w.

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 157950
  2. Wieś Zamch w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-15] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1585 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  5. a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  6. Główny UrządG.U. Statystyczny Główny UrządG.U., Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej : opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 4, Województwo lubelskie, 1924, s. 6 .
  7. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  8. BIP gminy, sołectwa [dostęp 2023-12-12]
  9. a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  10. Opis parafii na stronie diecezji
  11. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023
  12. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XV cz.2 [online], dir.icm.edu.pl [dostęp 2019-07-11]  (pol.).
  13. Aleksander Jabłonowski, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 7. Ziemie ruskie. Ruś Czerwona. Cz. 1, Warszawa 1901, s. 24.
  14. Andrzej Gliwa, Wykaz zniszczeń we wsiach i miastach ziemi przemyskiej po najeździe tatarskim z 1672 roku : (cz. I), w: Prace Historyczno-Archiwalne, Tom 13 (2003), Rzeszów 2003, s. 182.
  15. Zob. tekst utworu w Wikiźródłach
  16. D. Kawałko, Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994, s. 170-171.

Linki zewnętrzne

  • Zamch, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 365 .
  • Zamch, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 712 .
  • p
  • d
  • e
Gmina Obsza
Wsie
Części wsi
Zamch
  • Nawozy
  • Parcela
  • Pardasówka
  • Podkolonia
  • Polaki
  • Popówka
  • Załom Duży
  • Załom Mały
  • Zamosty