Złotnica (roślina)
 Morfologia (złotnica żółta) | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
| Rząd | szparagowce | ||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | złotnica | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Asphodeline Rchb.[3]. Fl. German. Excurs. 116. Jan-Apr 1830 | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Asphodelus luteus (L.) Rchb[3] | |||
| |||
Złotnica (Asphodeline (L.) Rchb) – rodzaj roślin należący do rodziny złotogłowowatych (Xanthorrhoeaceae). Obejmuje 17 gatunków występujących w basenie Morza Śródziemnego, w Azji Mniejszej, w rejonie Kaukazu i na wschodzie sięgających do Iranu[4]. Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne, zwłaszcza złotnica żółta A. lutea i złotnica krymska A. taurica. Mięsiste korzenie tej pierwszej są jadane podobnie do ziemniaków[5].
Morfologia
Rośliny jednoroczne i byliny. Liście podobne do traw, korzenie grube i mięsiste. Łodyga wyrasta głównie jako pęd kwiatowy. Kwiaty w kształcie gwiazdek, żółte, białe lub białoróżowe, liczne, zebrane w kwiatostan na szczycie pędu[6].
Systematyka
- Pozycja rodzaju według APG (aktualizowany system APG IV z 2016)
Należy do podrodziny złotogłowowych (Asphodeloideae), która wchodzi w skład rodziny złotogłowowatych (Xanthorrhoeaceae), ta zaś jest jednym z kladów w rzędzie szparagowców Asparagales w obrębie jednoliściennych[2].
- Asphodeline anatolica Tuzlaci
- Asphodeline baytopiae Tuzlaci
- Asphodeline brevicaulis (Bertol.) J.Gay ex Baker
- Asphodeline cilicica Tuzlaci
- Asphodeline damascena (Boiss.) Baker
- Asphodeline globifera J.Gay ex Baker
- Asphodeline liburnica (Scop.) Rchb. – złotnica chorwacka
- Asphodeline lutea (L.) Rchb. – złotnica żółta
- Asphodeline peshmeniana Tuzlaci
- Asphodeline prismatocarpa J.Gay ex Boiss.
- Asphodeline prolifera (M.Bieb.) Kunth
- Asphodeline recurva Post
- Asphodeline rigidifolia (Boiss. & Heldr.) Baker
- Asphodeline sertachiae Tuzlaci
- Asphodeline taurica (Pall. ex M.Bieb.) Endl. – złotnica krymska
- Asphodeline tenuior (Fisch. ex M.Bieb.) Ledeb.
- Asphodeline turcica Tuzlaci
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-09] (ang.).
- ↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-01-10].
- ↑ a b Asphodeline Rchb.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-10-10].
- ↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 80, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
- ↑ Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 32. ISBN 978-83-925110-5-2.
- БРЭ: 1836778
