Szkoła marburska

Szkoła marburska – jedna ze szkół neokantowskich, jej nazwa pochodzi od geograficznego położenia głównego ośrodka tej szkoły – Marburga.

Szkoła marburska wychodziła od trzech punktów kantyzmu (tak jak go rozumiano w XIX wieku):

  • poznanie wyrasta ze zmysłów i z myśli, są niezbędne i razem się uzupełniają
  • myśl wprowadza do poznania czynnik subiektywności
  • poznajemy tylko zjawiska, ale poza zjawiskami istnieje niepoznawalny byt

Myśl szkoły marburskiej, wychodząc od tych twierdzeń, ostatecznie od nich odeszła i doszła do wniosku, że kantyzm trzeba przekształcić[1].

Jest to filozofia kultury i nauki. Przedstawiciele szkoły marburskiej za najistotniejsze uważali wartości moralne i estetyczne. To wartości duchowe, a nie materialne okiełznanie przyrody, są ekspresją ducha ludzkiego. Człowiek tworzy kulturę, aby poznawać przez nią samego siebie, to ona definiuje naturę człowieka i jego ludzkie przymioty. Przez kulturę człowiek żyje w świecie symbolicznym, oplata go sieć symboli, którą tworzą sztuka, religia, język. Żyjemy niejako "wirtualnie" w owej siatce symboli, a nie wśród rzeczy materialnych.

Nie ufali faktom, byli wrogami empiryzmu. W empiryzmie szkoła marburska widziała największy błąd filozofii.

Przedstawiciele

 Z tym tematem związana jest kategoria: Neokantyści szkoły marburskiej.

Założycielem szkoły marburskiej był Hermann Cohen (1842-1918)[2]. Pośród licznych przedstawicieli tej szkoły najwybitniejszy są Paul Natorp (1854-1924) i Ernst Cassirer (1874-1945)[3].

Przypisy

  1. Szkoła marburska i jej idealizm. W: Władysław Tatarkiewicz: Historia filozofii. Wyd. XXII. T. III: Filozofia XIX wieku i współczesna. Warszawa: PWN, 2007, s. 278. ISBN 978-83-01-14466-1.
  2. Bakradze 1964 ↓, s. 159.
  3. Bakradze 1964 ↓, s. 160.

Bibliografia

  • Konstanty Bakradze: Szkoła marburska. W: Konstanty Bakradze: Z dziejów filozofii współczesnej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1964, s. 159–228. (pol.).

Linki zewnętrzne

  • publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Honorata Jakuszko, Marburska szkoła, Powszechna Encyklopedia Filozofii, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, ptta.pl [dostęp 2024-05-16].
  • p
  • d
  • e
Epistemologia
przedmiot
  • poznanie
  • wiedza
  • nauka
przykłady zagadnień
  • problem Gettiera
  • problem demarkacji
  • paradoks czarnego kruka
  • trylemat Agryppy
  • druga strona podstawowego zagadnienia filozofii
sądy (przekonania)
uzasadnienia
zjawiska
rozumowanie
noeza
poglądy na
możność poznania
realizm
sceptycyzm
antyrealizm
poglądy na
źródła poznania
racjonalizm
(aprioryzm)
empiryzm
(aposterioryzm)
fundacjonalizm
irracjonalizm
inne
tradycje
idealizm
pozytywizm
inne
powiązane dyscypliny