Stefan Bartoszewicz

Ten artykuł od 2021-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Stefan Bartoszewicz
Ilustracja
Data urodzenia

15 maja 1870

Data i miejsce śmierci

17 grudnia 1934
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

doktor chemii

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Multimedia w Wikimedia Commons

Stefan Bartosiewicz (ur. 1870, zm. 17 grudnia 1934 w Warszawie) – doktor chemii, prezes Rady Nadzorczej Państwowych Zakładów Naftowych, Naczelnik Wydziału Nafty Ministerstwa Przemysłu i Handlu, organizator Gazociągów Państwowych, członek Polskiego Komitetu Energetycznego i Komitetu Opiniodawczego przy Prezesie Komitetu Ekonomicznego Ministrów, piąty prezes Związku polskich Producentów i Rafinerów Olejów Mineralnych, sekretarz Krajowego Towarzystwa Nafty, członek Komitetu Organizacji Zakładu Ubezpieczeń Pacy Umysłowej w Warszawie.

Nekrolog Stefana Bartoszewicza

Życiorys

Wczesne lata i początek kariery

Syn Stefana Franciszka Adama Bartoszewicza herbu Łada i Emilii Rystoff. Ukończył studia na Wydziale Chemii Technicznej w Karlsruhe. W roku 1896 złożył doktorat w Bern w Szwajcarii. Tego samego roku objął kierownictwo techniczne Rafinerii Naft w Lipnikach pod Gorlicami. W 1902 roku objął stanowisko sekretarza Krajowego Towarzystwa Nafty we Lwowie. W tym okresie opublikował pracę Ropa jako materiał opałowy oraz stanął na czele Towarzystwa Handlowego, wprowadzającego szerokie zastosowanie ropy w fabrykach, elektrowniach itp. Będąc sekretarzem Krajowego Towarzystwa Naftowego brał czynny udział w akcji zmierzającej do zastosowania ropy naftowej na Kolejach Państwowych w celu opalania parowozów. Brał czynny udział w założeniu i uruchomieniu Państwowej Odbenzyniarni, późniejszej Państwowej Fabryki Olejów Mineralnych w Drohobyczu. Współtworzył nowelizacje do ustawy naftowej z 1908 roku.

W 1907 na II Międzynarodowym Kongresie Nafty w Bukareszcie połączonym z wystawą wziął udział w kongresie jak i organizacji wystawy polskiego przemysłu naftowego. Podkreślał polskość tegoż przemysłu, to że stworzony jest przez polskiego przemysłowca i polskiego robotnika, jakkolwiek ówczesna Galicja była częścią Austrii. W roku 1909 we Lwowie wziął ślub z siostrą Karola Szymanowskiego, Stanisławą Marią Korwin-Szymanowską. W roku 1911 przyszła na świat jego córka Alina. W tym czasie, aż do wybuchu I wojny światowej, dużo czasu poświęcał pracy publicznej. Redagował czasopismo Nafta, wydawane jako organ Krajowego Towarzystwa Naftowego. Publikował w nim szereg prac, ogłosił wiele artykułów w prasie codziennej i gospodarczej.

Stefan Bartoszewicz - profil na płycie nagrobnej (wykonany z brązu, skradziony)

W Szwajcarii

Wybuch I wojny światowej zastał rodzinę Bartoszewiczów w Szwajcarii. Tam spędzili cztery najbliższe lata. Po przybyciu do Genewy natychmiast rozpoczął prace społeczne. Jako jednemu z pierwszych emigrantów zaczął inspirować się myślą, że należy zacieśnić i zorganizować Polonię. Celem tych działań miało być wyrabianie właściwej opinii politycznej dla utrzymania łączności z krajem, dla samopomocy prawnej i materialnej oraz niesienia pomocy ofiarom wojny, a przede wszystkim dla akcji propagandowo-politycznej. Realizując te zamysły, należał jako organizator i czynny członek do szeregu komitetów i stowarzyszeń wojennych w Szwajcarii. Był wiceprezesem genewskiego stowarzyszenia Ognisko, które skupiało znaczną część Polonii. Od początku brał udział w sekcjach Pour les affaires polonaises i Commitée Internationale de la Croix Rouge, która była pierwszą komórka organizacyjną Polskiego Czerwonego Krzyża. Był członkiem rady stowarzyszenia La Pologne et la guerre, komitetu informacyjno-wydawniczego (założonego przez prof. Jana Kucharzewskiego). W roku 1916 był jednym z głównych organizatorów uroczystości odsłonięcia tablicy upamiętniającej Juliusza Słowackiego w Genewie[1].

W niepodległej Polsce

Jesienią 1919 roku powrócił wraz z rodziną do Polski i objął stanowisko pierwszego Naczelnika Wydziału Nafty w Departamencie Górniczo-Hutniczym w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. Jako naczelnik zorganizował przedsiębiorstwo Państwowych Gazociągów w Jaśle, popierał wiele działań takich jak budowę gazociągu z Daszawy do Stryja i Drohobycza, regulację sprawy ropy bruttowej i sprawę dzierżawy państwowych terenów naftowych. Biorąc udział w pracach Państwowej Rady Naftowej wspierał sprawę ulg celnych i specjalnych taryf kolejowych, oraz organizacji Państwowych Zakładów Naftowych. W 1927 roku wystąpił ze służby państwowej i objął stanowisko Wiceprezesa Związku Polskich Producentów i Rafinerów Olejów Mineralnych w Warszawie. W tym czasie był też czynnym członkiem Wydziału Krajowego Towarzystwa Naftowego i członkiem Komitetu Redakcyjnego dwutygodnika Przemysł Naftowy, w którym to wielokrotnie publikował, między innymi Wspomnienia z przemysłu naftowego. W roku 1930 w uznaniu zasług w życiu gospodarczym kraju został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Polonia Restituta. Dużą część czasu poświęcił również publicystyce gospodarczej. Był autorem szeregu artykułów w tygodniku Polska Gospodarcza, którego był współpracownikiem od początku istnienia. Do ostatniej chwili interesował się wszystkimi zagadnieniami dotyczącymi przemysłu naftowego. Kilka dni przed śmiercią (7–9 grudnia 1934) uczestniczył w VIII Zjeździe Naftowym, na którym parokrotnie zabierał głos w dyskusji przy omawianiu ważniejszych problemów[2]

31 grudnia 1923 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[3].

Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera: PPRK, rząd 1, miejsce: 333).

Przypisy

  1. Stanisława Korwin-Szymanowska - Śpiewająca siostra [online], hi-fi.com.pl [dostęp 2020-05-25]  (pol.).
  2. Przemysł Naftowy - dwutygodnik, 25 stycznia 1935 .
  3. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 22.

Linki zewnętrzne

  • Publikacje Stefana Bartoszewicza w bibliotece Polona
  • VIAF: 165958069
  • PLWABN: 9810647941905606
  • NUKAT: n00713324