Rozchodnikowiec

Rozchodnikowiec
Ilustracja
Hylotelephium spectabile
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

Saxifraganae

Rząd

skalnicowce

Rodzina

gruboszowate

Rodzaj

rozchodnikowiec

Nazwa systematyczna
Hylotelephium H. Ohba
Bot. Mag. (Tokyo) 90: 46. Mar 1977
Typ nomenklatoryczny

Hylotelephium telephium (L.) Ohba[3]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Rozchodnikowiec (Hylotelephium) – rodzaj roślin z rodziny gruboszowatych. Status taksonomiczny rodzaju jest określany jako niejasny – gatunki tu zaliczane bywają włączane do rodzajów rozchodnik Sedum i Orostachys[4]. Obejmuje 26 gatunków. Występują one w strefie umiarkowanej Europy i Azji oraz we wschodniej części Ameryki Północnej (na pozostałej części tego kontynentu jako introdukowane)[5]. Do flory Polski należy rozchodnik wielki H. maximum, tradycyjnie zaliczany do rodzaju rozchodnik jako Sedum maximum[6].

Niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny ozdobne, zwłaszcza rozchodnikowiec okazały H. spectabile i rozchodnikowiec purpurowy H. telephium, dostępne w licznych odmianach, w tym pochodzenia mieszańcowego[4].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj Hylotelephium należy do podplemienia Umbilicinae, plemienia Sedeae, podrodziny Sedoideae w obrębie rodziny gruboszowatych Crassulaceae[7]. Status taksonomiczny rodzaju jest określany jako niejasny – gatunki tu zaliczane bywają włączane do rodzaju Orostachys, dawniej też do rodzaju rozchodnik Sedum[4]. W szczególności niejasne są relacje między tym rodzajem oraz: Meterostachys, Orostachys, Kungia i Sinocrassula. Wszystkie one tworzą jedną z trzech grup w obrębie kladu Telephium, jednego z pięciu podstawowych w obrębie podrodziny Sempervivoideae/Sedoideae, zajmującego w niej pozycję bazalną[8].

Wykaz gatunków[5]
  • Hylotelephium anacampseros (L.) H.Ohba – rozchodnikowiec lubczykowy
  • Hylotelephium angustum (Maxim.) H.Ohba
  • Hylotelephium × bergeri B.Bock
  • Hylotelephium bonnafousii (Raym.-Hamet) H.Ohba
  • Hylotelephium callichromum H.Ohba
  • Hylotelephium cauticola (Praeger) H.Ohbarozchodnikowiec naskalny
  • Hylotelephium cyaneum (Rudolph) H.Ohba
  • Hylotelephium erythrostict um (Miq.) H.Ohba
  • Hylotelephium ewersii (Ledeb.) H.Ohbarozchodnikowiec Ewersa
  • Hylotelephium maximum (L.) Holubrozchodnik wielki
  • Hylotelephium mingjinianum (S.H.Fu) H.Ohba
  • Hylotelephium pallescens (Freyn) H.Ohba
  • Hylotelephium pluricaule (Maxim.) H.Ohba
  • Hylotelephium populifolium (Pall.) H.Ohba – rozchodnikowiec topololistny
  • Hylotelephium sieboldii (Regel) H.Ohba
  • Hylotelephium sordidum (Maxim.) H.Ohba
  • Hylotelephium spectabile (Boreau) H.Ohbarozchodnikowiec okazały
  • Hylotelephium sukaczevii (Maximova) S.B.Gontch. & A.V.Grebenjuk
  • Hylotelephium tatarinowii (Maxim.) H.Ohba
  • Hylotelephium telephioides (Michx.) H.Ohba
  • Hylotelephium telephium (L.) H.Ohbarozchodnikowiec purpurowy
  • Hylotelephium tianschanicu m V.V.Byalt & Lazkov
  • Hylotelephium uralense (Rupr.) V.V.Byalt
  • Hylotelephium ussuriense (Kom.) H.Ohba
  • Hylotelephium verticillatu m (L.) H.Ohba
  • Hylotelephium viride (Makino) H.Ohba
  • Hylotelephium viviparum (Maxim.) H.Ohba

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-11]  (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-01-10].
  4. a b c David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 845, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
  5. a b Hylotelephium H.Ohba. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-11-20].
  6. ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 164, ISBN 978-83-62975-45-7 .
  7. Genus Hylotelephium H. Ohba. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-11-20].
  8. Thibaud F.E.T.F.E. Messerschmid Thibaud F.E.T.F.E. i inni, Linnaeus's folly – phylogeny, evolution and classification of Sedum (Crassulaceae) and Crassulaceae subfamily Sempervivoideae, „Taxon”, 69 (5), 2020, s. 892-926, DOI: 10.1002/tax.12316 [dostęp 2023-02-12] .
  • SNL: Smørbukkslekta
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 38030
  • Flora of China: 200077
  • Flora of North America: 200077
  • GBIF: 2985862
  • identyfikator iNaturalist: 84036
  • IPNI: 12183-1
  • ITIS: 564861
  • NCBI: 91095
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:12183-1
  • Tela Botanica: 86586
  • identyfikator Tropicos: 40037169
  • USDA PLANTS: HYLOT