Piłka nożna w Walii

Cardiff City Stadium, arena domowa reprezentacji narodowej

Piłka nożna (wal. pêl-droed peːl.drɔɨd) jest najpopularniejszym sportem w Walii[1]. Jej głównym organizatorem na terenie Walii pozostaje Football Association of Wales (FAW)[2].

Według stanu na 13 listopada 2021 roku Chris Gunter i Gareth Bale mają odpowiednio 106 i 100 występów reprezentacyjnych, a Gareth Bale strzelił 36 bramek w barwach reprezentacji Walii.

W walijskiej Cymru Premier grają takie znane kluby, jak The New Saints F.C., Barry Town United F.C. i Gap Connah's Quay F.C.

Historia

Jedno z pierwszych zdjęć reprezentacji Walii w piłce nożnej (1887).

Piłka nożna zaczęła zyskiwać popularność w Walii w drugiej połowie XIX wieku. 4 października 1864 roku w Wrexham powstał pierwszy walijski klub piłkarski Wrexham Town, potem następne. Po założeniu walijskiej federacji piłkarskiej – FAW w 1876 roku, rozpoczął się proces zorganizowania pierwszych oficjalnych rozgrywek o Puchar Walii w sezonie 1877/78. Tradycyjnie, walijskie kluby profesjonalne od samego początku uczestniczyły w mistrzostwach Anglii. W sezonie 1909/10 6 walijskich klubów: Wrexham F.C., który już występował w Birmingham and District League od sezonu 1905/06, oraz Swansea F.C., Newport F.C., Ton Pentre F.C., Merthyr Tydfil F.C., Aberdare Town F.C. i Riverside F.C. dołączyły do Southern Football League. Rozgrywki League of Wales zostały utworzone jako rozgrywki piłkarskie dla klubów z całej Walii dopiero w 1992 (kluby Cardiff City F.C., Swansea City A.F.C. i Wrexham F.C. pozostały w ligowej systemie angielskiej piłki nożnej, a Colwyn Bay F.C., Merthyr Tydfil F.C. i Newport County A.F.C. zrezygnowały z przyłączenia do walijskich mistrzostw). Tak powstała liga Walii, która oddzieliła swoją ligę od Anglii.

Wcześniej, istniały różne ligi, generalnie łączyły kluby z geograficznych regionów Walii. Pierwsza z nich, założona w 1890 roku, była South Wales League i Welsh Senior League (z siedzibą w północno-wschodniej części kraju, ale bez najsilniejszych klubów regionu, które grały w angielskiej Combination League). Po zakończeniu II wojny światowej działały odrębne ligi:

  • na południu kraju – znana jako Abacus League do 1992, a wcześniej jako National Division (po reorganizacji w 1983);
  • na północy kraju – znana jako Welsh Alliance do 1990;
  • w środku kraju – znana jako Mid-Wales League do 1990.

W 1990 ostatnie dwie ligi połączyły się w Cymru Alliance, która z kolei w 1992 połączyła się z Abacus League w celu utworzenia League of Wales. Kluby z najwyższej ligi spadają do niższej ligi, która została podzielona na dwie dywizje: Cymru Alliance (północna) i Welsh Football League (południowa).

W sezonie 2002/03 liga zmieniła nazwę na Welsh Premier League, a w 2019/20 na Cymru Premier[3].

Format rozgrywek ligowych

W obowiązującym systemie ligowym trzy najwyższe klasy rozgrywkowe są ogólnokrajowe (Cymru Premier, Cymru North/Cymru South i Ardal Leagues). Dopiero na czwartym poziomie pojawiają się grupy regionalne.

Puchary

Rozgrywki pucharowe rozgrywane w Walii to:

Reprezentacja narodowa

Przypisy

  1. In Wales the Ball is Round review: is football the real national sport?. The Guardian, 2016-06-09. [dostęp 2021-11-15]. (ang.).
  2. Football Association of Wales [online], UEFA, 11 czerwca 2021 [dostęp 2021-11-15]  (ang.).
  3. Wales 2019/20 [online], RSSSF [dostęp 2021-11-15]  (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Piłka nożna na stronie Wales Online (ang.)
  • Oficjalna strona FAW (ang. • wal.)
  • Oficjalna strona Cymru Premier (ang. • wal.)
  • p
  • d
  • e
Piłka nożna w Walii
Reprezentacje
mężczyźni
kobiety
Rozgrywki ligowe
mężczyźni
  • Premier League (D1)
  • Cymru Alliance (D2)
  • Welsh Football League
  • Welsh National League
    • Division One (D3)
    • Division Two (D4)
  • Welsh Alliance League
    • Division One (D3)
    • Division Two (D4)
  • Mid Wales Football League
    • Division One (D3)
    • Division Two (D4)
  • Regional League (D5-D11)
kobiety
  • Women's Football League (D1)
Rozgrywki pucharowe
mężczyźni
kobiety
  • FAW Women's Cup
Rozgrywki młodzieżowe
  • Welsh International Super Cup
Nagrody i wyróżnienia
  • Piłkarz roku
Inne
  • Professional Footballers' Association
  • Reprezentanci
  • Lista meczów
  • Lista klubów
  • Lista stadionów
  • Tabela wszech czasów
  • Rekordy

Walia

  • Kluby męskie
  • Kluby kobiece
  • Piłkarze
  • Piłkarki
  • Trenerzy
  • Sędziowie
  • Stadiony
  • p
  • d
  • e
Piłka nożna w krajach Europy (UEFA)
Funkcjonujące
Nieistniejące
Niebędące w UEFA
  1. a b Stanowią terytorium zależne Danii.
  2. a b Kraj spoza Europy, ale członek UEFA.
  3. a b Stanowią wyspę należącą do Grecji.
  4. Stanowią wyspę należącą do Norwegii.
  5. Stanowią wyspę należącą do Włoch.