Muzeum Elizy Orzeszkowej w Grodnie

Muzeum Elizy Orzeszkowej w Grodnie
Дом-музэй Элізы Ажэшкі
Ilustracja
Dom Elizy Orzeszkowej w Grodnie
Państwo

 Białoruś

Miejscowość

Grodno

Adres

вуліца Ажэшкі 17

Data założenia

2001

Położenie na mapie Grodna
Mapa konturowa Grodna, w centrum znajduje się punkt z opisem „Muzeum Elizy Orzeszkowej w Grodnie”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Muzeum Elizy Orzeszkowej w Grodnie”
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego
Mapa konturowa obwodu grodzieńskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Muzeum Elizy Orzeszkowej w Grodnie”
Ziemia53°41′02,836″N 23°50′22,178″E/53,684121 23,839494
Multimedia w Wikimedia Commons

Muzeum Elizy Orzeszkowej w Grodnie (biał. Дом-музэй Элізы Ажэшкі) – muzeum Elizy Orzeszkowej znajdujące się w Grodnie przy ul. Orzeszkowej 17, działające w dwudziestoleciu międzywojennym, ponownie otwarte w 2001 r.

Historia

Dom został wzniesiony w latach 60. XVIII wieku przy ówczesnej ul. Rozkosz według projektu architekta J. Mesera dla pracowników grodzieńskich manufaktur Tyzenhauza. Na przełomie XIX i XX wieku należał do adwokata Stanisława Nahorskiego – drugiego męża Elizy Orzeszkowej. Sama pisarka mieszkała w nim od 1894 aż do swojej śmierci w 1910. Miały tu powstać takie utwory jak Ad astra, Argonauci i Gloria victis. W latach 20. w domu przy ul. Murawiowskiej (przemianowanej na ul. Orzeszkowej) otwarto Muzeum poświęcone pisarce.

Po II wojnie światowej lokal zajmowała stacja krwiodawstwa, następnie oddział Związku Pisarzy Białorusi, w którym pracowali m.in. Wasil Bykau i Aleksiej Karpiuk. W budynku, mieszczącym również filię biblioteki dla młodzieży im. Karskiego, utworzono w 1967 niewielką izbę pamięci poświęconą Orzeszkowej. W 1976 w związku z poszerzaniem ulicy obiekt rozebrano i ustawiono w 1979 kilka metrów dalej.

W latach 90. Związek Polaków na Białorusi zażądał eksmisji Związku Pisarzy z dworku i ponownego otwarcia działającego do 1939 Muzeum Elizy Orzeszkowej. Ostatecznie Muzeum wznowiło działalność 6 czerwca 2001, głównie staraniami Tadeusza Malewicza i Marii Ejsmont. W latach 2008–2009 budynek przeszedł restaurację[1], a 11 kwietnia 2009 Muzeum zostało ponownie udostępnione zwiedzającym[2].

Przypisy

  1. Дом-музей Ажэшкі ў Гродне зачыняюць на капітальны рамонт, Europejskie Radio dla Białorusi, 8 kwietnia 2008. euroradio.fm. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-11)]..
  2. МУЗЕЙ ЭЛІЗЫ АЖЭШКІ ЗАПРАШАЕ, Bielsat.

Bibliografia

  • Odwiedziny u Orzeszkowej, Teresa Siedlar-Kołyszko, „Byli, są czy będą...?”, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2006, s. 54–64
  • Bartłomiej Kaczorowski, Grodno. Historia i zabytki, Warszawa 1991
  • Krzysztof Renik, Grodno Elizy Orzeszkowej, „Stolica”, nr 1 (2128), 1 stycznia 1989, s. 12–13
  • Гродна на старых паштоўках. svyatavit.iatp.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-30)]. (biał.).
  • У Горадні адкрыўся музэй Элізы Ажэжкі. news.tut.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (biał.).
  • Informacje na portalu Radzima.org