Leif Andreas Larsen

Zobacz też: Leif Larsen.
Leif Larsen
Szetlandzki Larsen
Ilustracja
kapitan kapitan
Pełne imię i nazwisko

Leif Andreas Larsen

Data i miejsce urodzenia

9 stycznia 1906
Bergen

Data i miejsce śmierci

12 października 1990
Bergen

Przebieg służby
Lata służby

1940–1945

Siły zbrojne

Szwedzki Korpus Ochotniczy
SOE – norweska sekcja
 Norweska KMW

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Wojenny z 2 Mieczami (Norwegia) Medal św. Olafa z gałązką dębową (Norwegia) Medal Obrony 1940–1945 (Norwegia) Medal Wybitnej Służby (Wielka Brytania) Krzyż Wybitnej Służby (Wielka Brytania) Order Wybitnej Służby (Wielka Brytania) Medal Dzielności Znamienitej dla marynarki (Wielka Brytania) Medal Wolności (USA)
Multimedia w Wikimedia Commons
Pomnik «Szetlandzkiego Larsena» w Bergen

Leif Andreas Larsen, znany jako «Szetlandzki Larsen» (ur. 9 stycznia 1906 w Bergen, zm. 12 października 1990 tamże) – norweski marynarz, wsławił się swoją działalnością w tzw. Grupie Szetlandzkiej w czasie II wojny światowej.

Życiorys

Urodził się w Bergen. Uczestniczył w Szwedzkim Korpusie Ochotniczym w obronie Finlandii przed agresją Armii Czerwonej. Po zakończeniu walk w 1940 roku powrócił do okupowanej przez Niemcy Norwegii. W 1941 wyjechał do Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do marynarki. Przybył na Szetlandy w sierpniu 1941 roku. Służył w norweskim oddziale pod brytyjskim dowództwem[a], tzw. Grupie Szetlandzkiej (norw. Shetlandsgjengen), której zadaniem było przewożenie na rybackich kutrach wywiadowców, broni i amunicji przez Morze Północne do okupowanej Norwegii. Kursujące jednostki były popularnie nazywane „autobusami szetlandzkimi”. Ze 198 wypraw, sam Larsen poprowadził 52, wykazując się wielką odwagą i poświęceniem.

Miał trzy córki. Zmarł w wieku 84 lat z powodu udaru mózgu.

Odznaczenia

Upamiętnienie

  • W 1954 powstał norwesko-brytyjski film Shetlandsgjengen (inny tytuł: Suicide Mission) w reżyserii Michaela Forlonga, według powieści Davida Howartha Szetlandzki autobus i Frithjofa Saelena Larsen z Wysp Szetlandzkich. Leif Andreas Larsen zagrał w nim samego siebie[1]. Na premierę 11 października 1954 do kina Klingenberg w Oslo przybyła rodzina królewska na czele z królem Haakonem VII[2].
  • W 1995 został postawiony pomnik Leifa A. Larsena w Bergen, autorstwa Knuta Steena. Odsłonięcia dokonał książę Haakon.
  • Jego imieniem jest nazwana ulica w Bergen, w dzielnicy Fyllingsdalen (Shetlands-Larsens vei).

Uwagi

  1. Od 1943 grupa stała się częścią Królewskiej Norweskiej Marynarki Wojennej.

Przypisy

  1. Shetlandsgjengen [online], nb.no [dostęp 2022-05-17]  (norw.).
  2. Ny navnekrangel i Bergen - nå om krigshelten Shetlands-Larsen [online], nettavisen.no, 20 czerwca 2017 [dostęp 2022-05-17] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-17]  (norw.).

Bibliografia

  • Frithjof Saelen, Larsen z Wysp Szetlandzkich, tłumacz Janina Zagrodzka-Kawa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1980, ISBN 83-11-06366-4
  • David Howarth, Szetlandzki autobus, tłumacz Irena Gurska, Wydawnictwo Morskie Gdańsk, 1980, ISBN 83-215-3236-5

Linki zewnętrzne

  • Leif «Shetlands-Larsen». Norsk Biografisk Leksikon. (norw.).
  • ISNI: 0000000078601958
  • VIAF: 43589828
  • LCCN: n97084671
  • GND: 119395622
  • PLWABN: 9810590028705606
  • NUKAT: n2011203124
  • SNL: Leif_Andreas_Larsen