Lamus

Lamusy
Lamus w Kalinówce Kościelnej z II połowy XVIII wieku
Lamus plebański w Knyszynie z początku XIX wieku
Tablica informacyjna lamusa w Knyszynie
Lamus dworski w Pisarach
Lamus w Latoszynie z końca XVI wieku
Lamus z Płonki z II poł. XIX wieku
Niezachowany lamus z XVII wieku w Pietkowie
Lamus w Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu
Lamus w Lusławicach
Lamus w Zespole dworskim w Czernichowie
Zobacz hasło lamus w Wikisłowniku

Lamus (niem. Lehmhaus) – dawny budynek gospodarczy, drewniany lub murowany, jedno- lub dwukondygnacyjny (z jedną izbą na każdej kondygnacji), czasami z podcieniem lub gankami, często o ozdobnych formach architektonicznych.

Lamus w Polsce wchodził początkowo w skład zabudowań dworskich i przeznaczony do przechowywania cennych przedmiotów (np. dokumentów czy zbroi). Z czasem stawiano go też w gospodarstwach chłopskich, niedaleko chaty, gdzie służył do przechowywania sprzętu gospodarczego, narzędzi, zboża, żywności.

W dzisiejszych czasach termin używany jest także w stosunku do pomieszczenia lub budynku służącego do przechowywania starych rzeczy (rupieciarnia)[1]. W przenośni – w stosunku do przestarzałych, niemodnych („nadających się do lamusa”) przedmiotów, określeń, zwyczajów itp. Określenie „odejść do lamusa” oznacza „wyjść z użytku”[2]. Jest również w języku potocznym obraźliwym określeniem osoby, do której odczuwa się niechęć lub pogardę[3].

Przypisy

  1. ↑ lamus (skład). Wielki słownik języka polskiego PAN. [dostęp 2023-04-28].
  2. ↑ do lamusa. Wielki słownik języka polskiego PAN. [dostęp 2023-04-28].
  3. ↑ lamus (człowiek). Wielki słownik języka polskiego PAN. [dostęp 2023-04-28].

Bibliografia

  • Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 86. ISBN 83-85001-89-1.