Kontrast następczy
| Ten artykuł od 2019-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Kontrast następczy (również powidok, obraz następczy) – zjawisko optyczne polegające na tym, że po wpatrywaniu się w jakiś kształt, a następnie odwróceniu wzroku, w oczach pojawia się na chwilę ten sam, zamazany kształt w barwie dopełniającej, np. czerwone zachodzące słońce pozostawi w oczach swój okrąg w barwie zielono-niebieskiej.
Mechanizm powstawania
Zjawisko to związane jest z budową siatkówki oka. Receptory odpowiedzialne za widzenie barw (czopki) połączone są parami – np. receptory odpowiedzialne za widzenie światła czerwonego w określonym obszarze siatkówki z receptorami odpowiedzialnymi za widzenie światła zielonego w tym samym obszarze siatkówki. Wszystkie te receptory wysyłają jednocześnie swoje informacje do komórki zbiorczej.
Gdy na ten obszar pada światło białe (które składa się zarówno ze światła czerwonego jak i zielonego), pobudzone są w takim samym stopniu receptory czerwone i zielone, co powoduje, że komórka zbiorcza wysyła do mózgu informacje o tym, że "widzi" w danym obszarze światło białe. Jeśli na dany obszar pada światło czerwone, to działanie receptorów czerwonego światła przeważa nad zielonym i komórka zbiorcza "mówi" mózgowi, że "widzi" światło czerwone. Jeśli teraz na ten obszar siatkówki padnie znowu światło białe (czyli teoretycznie receptory czerwone i zielone powinny reagować z taką samą siłą), to okaże się, że receptory czerwone są "wyczerpane" – wysyłają słabsze sygnały niż receptory zielone. Ostatecznie komórka zbiorcza wysyła do mózgu sygnał o tym, że widzi światło zielone.
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Afterimage. psychologie.tu-dresden.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-23)]. (ang.) - artykuł na stronie IllusionWorks.
- Britannica: topic/afterimage