Kościół św. Piotra w Qormi

Kościół św. Piotra
Il-knisja ta’ San Pietru
00430 NICPMI (2012-08-27)
Ilustracja
Państwo

 Malta

Miejscowość

Qormi

Adres

Triq San Pietru / Triq Santa Katerina

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Jerzego w Qormi

Wezwanie

św. Piotra

Wspomnienie liturgiczne

29 czerwca

Historia
Data zakończenia budowy

XV w.

Data zamknięcia

1656

Aktualne przeznaczenie

świątynia katolicka

Data reaktywacji

1656

Fundator

Pietru Casha (Cassia)

Dane świątyni
Świątynia
• materiał bud.


• wapień maltański

Ołtarz
• liczba ołtarzy


1

Liczba naw

1

Położenie na mapie Malty
Mapa konturowa Malty, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Piotra”
Położenie na mapie Morza Śródziemnego
Mapa konturowa Morza Śródziemnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Piotra”
Ziemia35°52′49,0″N 14°28′15,8″E/35,880278 14,471056
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół Świętego Piotra Męczennika[1] (malt. Il-knisja ta’ San Pietru Martri, ang. Church of St. Peter the Martyr), lub też Świętego Piotra Apostoła[2] – rzymskokatolicki kościół w Qormi na Malcie.
Kościół położony jest przy Triq San Pietru[3], na rogu Triq Santa Katerina[4].

Historia

Oryginalny kościół zbudowany został w XV wieku[5]. Kiedy Mons. Pietro Dusina w 1575 wizytował kościół[6], znalazł go pozbawiony wszystkiego – drzwi, dochodów, rektora oraz wszelkich rzeczy potrzebnych do sprawowania kultu, jedynie z ołtarzem, przy którym w święto patronalne odprawiane były nieszpory i msza święta na koszt pobożnych wiernych. Nakazał, aby w pierwszej kolejności wprawiono drzwi, by można było świątynię zamykać[7].
Podczas wizyty pastoralnej w 1656 biskup Balaguer Caramasa zdesakralizował kościół z powodu jego złego stanu. W tym samym roku ks. Pietru Casha[8] (lub Cassia[2][9]) odbudował świątynię[1][7][10].

Architektura

Wygląd zewnętrzny

Południowo-zachodnia elewacja kościoła z bocznym wejściem

Fasada kościoła jest prosta, z centralnie położonym wejściem otoczonym zdobionym portalem. Nad wejściem prosty gzyms oparty na dwóch wspornikach w formie esownicy. Na fryzie pomiędzy gzymsem i drzwiami trzy ozdobne owale, z których centralny przedstawia monogram Jezuitów w formie liter „IHS”, krzyża i trzech gwoździ, wpisanych w promienie słoneczne. Nad gzymsem oculus z maswerkiem w formie rozety. Ponad oknem herb biskupa Caramasy, a ponad nim figura patrona kościoła w niewielkiej ozdobnej niszy. Całość fasady wieńczy prosty gzyms, w centralnej części wyprofilowany w kształt frontonu, poniżej którego końców wybiegają dwa kamienne rzygacze, każdy w formie lufy działa. Nad gzymsem góruje dzwonnica bell-cot z jednym dzwonkiem, zwieńczona kamiennym krzyżem. Przed frontem budynku niewielki placyk[1][7]. Północno-wschodnia ściana kościoła przylega do sąsiedniego budynku, gdy w południowo-zachodniej znajduje się boczne wejście identyczne z frontowym[1].

Wnętrze kościoła

Wnętrze

Kościół ma wewnątrz kształt prostokąta, nakryty jest sklepieniem kolebkowym z łukami wspartymi na wysoko umieszczonym gzymsie obiegającym trzy ściany – boczne oraz frontową. W czwartej znajduje się wnęka z jedynym ołtarzem[1]. Kamienny ołtarz ma na stipes umieszczone symbole eucharystyczne – kielich i hostię. Retabulum jest w formie dwu kolumn wspierających naczółek wolutowy z symbolem Ducha Świętego pośrodku[7].

Obraz nad ołtarzem kościoła

Obraz znajdujący się w ołtarzu jest wierną kopią oryginału, wykonaną przez Neville’a Attarda z Qormi. Przedstawia on Męczeństwo św. Piotra. Oryginał obrazu, wymagający renowacji, znajduje się w muzeum parafialnym. Jego autor pozostaje nieznany[7].

Świątynia dzisiaj

Jeszcze w pierwszej dekadzie XXI wieku w kościele nauczano miejscowe dziewczęta katechezy. Po jego odnowieniu rozpoczęto całodzienne adoracje Najświętszego Sakramentu, kontynuowane do dzisiaj[1][4][7].

Święto patronalne

Święto patronalne kościoła przypada 29 czerwca[11].

Ochrona dziedzictwa kulturowego

Kościół umieszczony jest na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod nr. 00430[1].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g Chapel of St Peter the Martyr [online], NICPMI, 27 sierpnia 2012 [zarchiwizowane z adresu 2020-12-28]  (ang.).
  2. ↑ a b Guillaumier 2003 ↓, s. 368.
  3. ↑ San Pietru / St. Peter. Quddies. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-09)]. (ang.).
  4. ↑ a b Ħal Qormi (St George) / St Peter's Chapel. Archdiocese in Malta. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-08)]. (ang.).
  5. ↑ John Scerri: Qormi / St. Peter. Churches & Chapels of Malta. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-08)]. (ang.).
  6. ↑ Ferres 1866 ↓, s. 630.
  7. ↑ a b c d e f Roderick Basuttil: Il-knisja ta’ San Pietru ~ Ħal Qormi ~. Kappelli Maltin. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-17)]. (malt.).
  8. ↑ David Camilleri: A Study in Local History since 1800: Qormi. University of Malta, 05.2014. s. 84. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-12)]. (ang.). (Dysertacja)
  9. ↑ Spiteri 2000 ↓, s. 173.
  10. ↑ Ħal Qormi. Four walks through a historic city. Din l-Art Ħelwa. s. 20. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-05)]. (ang.).
  11. ↑ Spiteri 2000 ↓, s. 174.

Bibliografia

  • Qormi - Church of St. Peter the Apostle. W: Alfie Guillaumier: Malta's Town and Villages. Valletta: Progress Press Co. Ltd, 2003. ISBN 99909-3-056-2. (ang.).
  • Achille Ferres: Descrizione storica delle chiese di Malta e Gozo. Malta: 1866. (wł.).
  • St. Peter - Qormi. W: Mikiel Spiteri: A Hundred Wayside Chapels of Malta & Gozo. Valletta: Heritage Books, 2000. ISBN 99909-93-06-8. (ang.).