Joe Pesci

Joe Pesci
Ilustracja
Joe Pesci (2009)
Imię i nazwisko

Joseph Franco Pesci

Data i miejsce urodzenia

9 lutego 1943
Newark (New Jersey)

Zawód

aktor, komik, piosenkarz, muzyk

Współmałżonek

Claudia Haro
(1988–1992; rozwód)

Lata aktywności

1961–1999; od 2006

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons

Joe Pesci, właśc. Joseph Franco Pesci (ur. 9 lutego 1943 w Newark) – amerykański aktor charakterystyczny i muzyk.

Zdobywca Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego za rolę gangstera Tommy’ego DeVito w filmie Chłopcy z ferajny (1990)[1].

Grał zazwyczaj twarde, zmienne postacie z różnych gatunków filmowych; często współpracował z Robertem De Niro i Martinem Scorsese przy filmach – Wściekły Byk (1980), Chłopcy z ferajny (1990), Kasyno (1995) i Irlandczyk (2019)[2]. Otrzymał kilka nagród filmowych, w tym Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego i nagrodę BAFTA oraz był nominowany do trzech Złotych Globów[3]. W 1999 ogłosił, że odchodzi z aktorstwa, ale od tego czasu powrócił wziął udział w czterech filmach i serialach telewizyjnych.

Jako muzyk nagrał trzy albumy studyjne: Little Joe Sure Can Sing! (1968), Vincent LaGuardia Gambini Sings Just for You (1998) i Pesci... Still Singing (2019)[4].

Wczesne lata

Urodził się w Newark w stanie New Jersey w rodzinie pochodzenia włoskiego[5]. Jego matka, Maria (z domu Mesce), pracowała na pół etatu jako fryzjerka, a jego ojciec, Angelo Pesci, był kierowcą wózka widłowego w General Motors i barmanem[6]. Wychował się w Belleville w New Jersey, gdzie ukończył szkołę średnią Belleville High School. Zanim Pesci miał pięć lat, pojawiał się w sztukach w Nowym Jorku[7]. W wieku 10 lat regularnie występował w telewizyjnym programie rozrywkowym Startime Kids[8], w którym wystąpiła także Connie Francis[7]. Jako artysta z Belleville poznał gitarzystę Tommy'ego DeVito z The Four Seasons, przyjaźnił się w dzieciństwie z postacią amerykańskiej mafii Robertem Bisaccią[9].

Kariera

W latach 60. Pesci rozpoczął pracę jako fryzjer, podążając śladami matki[10]. W tym samym czasie próbował rozpocząć karierę muzyczną, grając na gitarze w kilku zespołach, w tym w Joey Dee & the Starliters, z którym nagrał piosenkę „Peppermint Twist” (1961), i Peppermint Lounge w Nowym Jorku. Zadebiutował na ekranie jako tancerz z The Peppermint Lounge w filmie muzycznym Hej, zakręćmy! (Hey, Let’s Twist!, 1961) z udziałem Zohry Lampert. W 1968 pod pseudonimem Joe Ritchie wydał solowy album Little Joe Sure Can Sing!. W latach 1970–1976 wspólnie z Frankiem Vincentem występował jako duet komediowy Vincent & Pesci. Ich występ łączył dwuaktowe wybryki inspirowane Abbottem i Costello z komedią obelg w stylu Dona Ricklesa.

Wkrótce został zaangażowany do roli Joe Salvino w kryminalnym dramacie sensacyjnym Pieniądze albo śmierć (The Death Collector, 1976) u boku Josepha Cortese. Przełomem okazała się kreacja Joeya La Motty, brata boksera Jake’a La Motty (w tej roli Robert De Niro) w sportowym dramacie biograficznym Martina Scorsese Wściekły Byk (1980), za którą otrzymał nagrodę BAFTA za najbardziej obiecujący debiut aktorski w głównej roli i został nominowany do Oscara[11].

W przebojowej komedii Kevin sam w domu (1990) i jej sequelu Kevin sam w Nowym Jorku (1992) z Macaulayem Culkinem w roli głównej zagrał postać rabusia Harry’ego Lime’a. Kolejne lata utrwaliły gwiazdorską pozycję aktora, który dzielił swój czas głównie między komedie i filmy gangsterskie: Chłopcy z ferajny (1990), JFK (1991), Mój kuzyn Vinny (1992), Kasyno (1995) i Irlandczyk (2019)[12].

Życie prywatne

7 września 1988 poślubił Claudię Haro, z którą ma córkę Tiffany. Jednak w 1992 doszło do rozwodu. W latach 1995–1997 spotykał się z Leighanne Littrell, później żoną Briana Littrella z Backstreet Boys. W latach 2000–2008 był związany z modelką Angie Everhart.

Filmografia

Filmy

Rok Tytuł Rola
1976 Pieniądze albo śmierć Joe Salvino
1977 Backtrack Leo Carelli
1980 Wściekły Byk Joey La Motta
1982 Szybciej tańczyć nie umiem Roger
Dear Mr. Wonderful Ruby Dennis
1983 Łatwe pieniądze Nicky Cerone
Eureka Mayakofsky
1984 Dawno temu w Ameryce Frankie Monaldi
Everybody in Jail Corrado Parisi
1987 Człowiek w ogniu David Coolidge
1988 Moonwalker Mr. Big
1989 Zabójcza broń 2 Leo Getz
1990 Wesele Betsy Oscar Henner
Chłopcy z ferajny Tommy De Vito
Kevin sam w domu Harry
1991 Wspaniały Louis Louie Kritski
JFK David Ferrie
1992 Mój kuzyn Vinny Vincent „Vinny” LaGuardia Gambini
Zabójcza broń 3 Leo Getz
Kevin sam w Nowym Jorku Harry
Reporter Leon „Bernzy” Bernstein
1993 Prawo Bronxu Carmine
1994 Jimmy Hollywood Jimmy Alto
Z honorami Simon Wilder
1995 Kasyno Nicky Santoro
1997 Przygoda na rybach Joe Waters
Osiem głów w torbie Tommy Spinelli
1998 Zabójcza broń 4 Leo Getz
2006 Dobry agent Joseph Palmi
2010 Ranczo miłości Charlie Bontempo
2019 Irlandczyk Russell Bufalino

Telewizja

Rok Tytuł Rola
1985 Half Nelson Rocky Nelson
1992 Opowieści z krypty Vic / Jack
Saturday Night Live gość / prowadzący

Nagrody

Rok Nagroda Kategoria Film
1982 Nagroda BAFTA Najlepszy debiut aktorski Wściekły Byk (1980)
1991 Nagroda Akademii Filmowej Najlepszy aktor drugoplanowy Chłopcy z ferajny (1990)

Przypisy

  1. The 63rd Academy Awards (1991). Oscars.org. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  2. Joe Pesci. Rotten Tomatoes. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  3. Joe Pesci Awards. AllMovie. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  4. Jason Ankeny: Joe Pesci Biography. AllMusic. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  5. Joe Pesci What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2020-09-06]. (ang.).
  6. Joe Pesci Biography (1943–). Film Reference. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  7. a b Nancy Harrison: Joe Pesci? That Guy Is Some Kind of Character. „The New York Times”, 8 marca 1992. [dostęp 2024-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-05-17)]. (ang.).
  8. Joe Pesci Biography. „TV Guide”. [dostęp 2024-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-05-17)]. (ang.).
  9. Chanta L. Jackson: Iconic 'Goodfella' Robert Bisaccia dies in prison. NJ.com, 4 grudnia 2008. [dostęp 2024-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-05-17)]. (ang.).
  10. Tomasz Awłasewicz: Joe Pesci. Od fryzjera do milionera. Onet.pl, 29 grudnia 2018. [dostęp 2024-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-05-17)]. (ang.).
  11. Joe Pesci Biography. AllMovie. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  12. Aimee Ferrier: Six Definitive Films: The ultimate beginner’s guide to Joe Pesci. Far Out Magazine, 9 lutego 2022. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Joe Pesci w bazie IMDb (ang.)
  • Joe Pesci w bazie Filmweb
  • Joe Pesci w bazie Notable Names Database (ang.)
  • Joe Pesci w bazie Discogs.com (ang.)
  • p
  • d
  • e
1936–1939
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039
  • p
  • d
  • e
Nagroda National Board of Review dla najlepszego aktora drugoplanowego
  • Wikiprojekt:Filmy
  • ISNI: 0000000114499576
  • VIAF: 84231513
  • LCCN: n92058111
  • GND: 135102324
  • BnF: 139544874
  • SUDOC: 061119792
  • NKC: js20040202003
  • BNE: XX1150452
  • NTA: 111850932
  • BIBSYS: 98053871
  • PLWABN: 9810628541105606
  • NUKAT: n2009043325
  • J9U: 987007428881005171
  • CONOR: 41055331
  • Britannica: biography/Joe-Pesci
  • NE.se: joe-pesci
  • SNL: Joe_Pesci
  • Catalana: 0247973
  • DSDE: Joe_Pesci