Henry Silva
 Henry Silva (1974) | |||
| Data i miejsce urodzenia | 15 września 1926 | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 14 września 2022 | ||
| Zawód | aktor | ||
| Współmałżonek | Mary Ramus (1949–1955; rozwód) | ||
| Lata aktywności | 1952–2001 | ||
| |||
Henry Silva (ur. 15 września 1926 w Nowym Jorku, zm. 14 września 2022 w Los Angeles[1]) – amerykański drugoplanowy aktor charakterystyczny pochodzenia włoskiego[2].
Życiorys
Urodził się w nowojorskim Brooklynie[3] w rodzinie sycylijsko–hiszpańskiej jako syn Angeliny Martínez i Jesusa Silvy[4]. Dorastał w Harlemie i w wieku 13 lat porzucił szkołę, by jako zmywacz naczyń, a następnie kelner pracować w jednym z hoteli na Manhattanie. W 1955 został członkiem prestiżowego Actors Studio. Jego pracą dyplomową była sztuka Michaela V. Gazza pt. Kapelusz pełen deszczu, która następnie z powodzeniem była wystawiana na Broadwayu[5], a w 1957 roku doczekała się adaptacji filmowej (również z udziałem Silvy)[6].
Kilkudziesięcioletnia kariera filmowa Silvy to pasmo drugoplanowych ról czarnych charakterów, do czego przyczyniała się jego specyficzna aparycja. Zapoczątkowały ją filmy kręcone w Hollywood na przełomie lat 50. i 60. XX w., m.in. westerny: Szlachetny T, Bravados, dramat Przeżyliśmy wojnę czy kryminał Ryzykowna gra.
Na początku lat 60. zaczął się również pojawiać na szklanym ekranie, m.in. w epizodach seriali: Nietykalni, Alfred Hitchcock przedstawia, F.B.I. Jednak jego telewizyjne role to głównie drugoplanowe – gościnne występy w dziś już słabo znanych serialach SF końca lat 70. XX w.
W 1963 Silva zagrał swoją pierwszą główną rolę; była to postać dramatu kryminalnego Williama Ashera pt. Johnny Cool – wcielił się w sycylijskiego gangstera Johnny’ego Coliniego.[7] Partnerowali mu w tym filmie m.in. Telly Savalas i Elizabeth Montgomery. Film zebrał pochlebne recenzje krytyków i cieszył się dość dużą oglądalnością[8].
Od 1965 Silva grywał w europejskich produkcjach, które uczyniły go aktorem popularnym w Europie Zachodniej. Przez następnych kilka lat zagrał w blisko 25, głównie włoskich, filmach typu spaghetti westerny i kryminały, w których wcielał się w role czarnych charakterów. Nie opuszczał jednak rodzimego rynku filmowego – w 1977 u boku Franka Sinatry wystąpił w filmie Contract on Cherry Street. W następnych latach pojawiał się regularnie w filmach, głównie kryminalnych i to w rolach drugoplanowych. Najgłośniejszy z nich to Nico z 1988, w którym partnerował Stevenowi Seagalowi jako psychopatyczny najemnik Kurt Zagon.[9]
Jego role to na ogół twardzi ludzie – gangsterzy, wojskowi, policjanci itp, występował również w rolach Azjatów w egzotycznych produkcjach jak japoński Wirus z 1980 czy chiński Foxbat z 1977. Przez 50 lat kariery wystąpił w blisko 90 filmach i 50 serialach TV.
W bieżącym stuleciu wystąpił jedynie w remake’u Ryzykownej gry.
Życie osobiste
Był trzykrotnie żonaty. W lutym 1949 poślubił Mary Ramus, z którą się rozwiódł w 1955. 16 marca 1959 ożenił się z Cindy Conroy. Jednak doszło do rozwodu. 4 września 1966 zawarł związek małżeński z Ruth Earl, z którą miał dwóch synów: Michaela Henry’ego (ur. 3 września 1969) i Scotta (ur. 14 lipca 1976) oraz kilkanaścioro wnucząt. W listopadzie 1987 Earl i Silva rozwiedli się[10].
Śmierć
Zmarł 14 września 2022, dziewięć dni przed swoimi 96. urodzinami, w domu Motion Picture & Television Fund przy Mulholland Drive w Los Angeles[4][11].
Filmografia
- 1952 – Viva Zapata! – chłop
- 1957 – Szlachetny T – Czink
- 1957 – Kapelusz pełen deszczu – matka
- 1958 – Prawo i Jake Wade – Rennie
- 1958 – Bravados – Lujan
- 1959 – Zielone domostwa – Kua-Ko
- 1960 – Kopciuch – Maximilian
- 1960 – Ryzykowna gra – Roger Corneal
- 1962 – Przeżyliśmy wojnę – Czun-dżin
- 1963 – Johnny Cool – Salvatore Giordano
- 1963 – Alfred Hitchcock przedstawia – Bill Grant
- 1964 – Misja na Bałkanach – John Durrell
- 1966 – Rzeka dolarów – Mendez
- 1966 – Nieustraszony Bill – Szalony Nóż
- 1973 – Ulice San Francisco – Lee Wilso
- 1967–1974 – F.B.I. – Stan Chasen, Chard, Richard Macklin
- 1977 – Contract on Cherry Street – Roberto Obregon
- 1979 – Miłość i kule – Vittorio Farroni
- 1979 – Pragnienie – dr Gauss
- 1980 – Wirus – gen. Garland
- 1980 – Aligator – płk Brock
- 1981 – Sprawa Sharky’ego – Billy Score
- 1982 – Trapped – Henry Chatwill
- 1982 – Gdy zło jest dobrem – Rafeeq
- 1983 – Więzienie kobiet – Lester
- 1983 – Ucieczka z Bronxu – Floyd Wrangler
- 1983 – Raptus – Meccaci
- 1984 – Obława – naczelnik więzienia
- 1984 – Wyścig armatniej kuli II – Slim
- 1985 – Żądza na pustyni – Bernardo
- 1985 – Kod milczenia – Luis Comacho
- 1988 – Nico – Zagon
- 1990 – Dick Tracy – wpływowy człowiek
- 1994 – Milczenie baranów – szef policji
- 1998 – The New Batman Adventures – Bane (głos)
- 1998 – Superman – Bane (głos)
- 1999 – Ghost Dog: Droga samuraja – Vargo
- 2001 – Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra – widz walki bokserskiej
Przypisy
- ↑ Mike Barnes: Henry Silva, Bad Guy in ‘The Manchurian Candidate’ and Many Other Movies, Dies at 95. „The Hollywood Reporter”, 2022-09-16. [dostęp 2022-09-17]. (ang.).
- ↑ Henry Silva. Rotten Tomatoes. [dostęp 2018-02-20]. (ang.).
- ↑ Henry Silva. ČSFD.cz. [dostęp 2016-10-28]. (cz.).
- ↑ a b Neil Genzlinger: Henry Silva, Actor Who Specialized in Menace, Dies at 95. „The New York Times”. [dostęp 2022-09-17]. (ang.).
- ↑ Henry Silva. Internet Broadway Database. [dostęp 2022-02-20]. (ang.).
- ↑ Hal Erickson: Henry Silva Biography. AllMovie. [dostęp 2022-02-20]. (ang.).
- ↑ Staff, Variety; Staff, Variety (January 1, 1963). "Johnny Cool". [online]
- ↑ Steven Puchalski: Johny Cool (1963). Shock Cinema. [dostęp 2014-09-24]. (ang.).
- ↑ Henry Silva [online], BFI [dostęp 2022-09-18] (ang.).
- ↑ Carmel Dagan: Henry Silva, Distinctive Actor in ‘Ocean’s Eleven,’ ‘Manchurian Candidate,’ Dies at 95. „Variety”, 2022-09-16. [dostęp 2022-09-18]. (ang.).
- ↑ Adam Bernstein: Henry Silva, versatile Hollywood villain, dies at 95. „The Washington Post”. [dostęp 2022-09-17]. (ang.).
