Fletnik z Hamelnu

Kate Greenaway, Grajek wyprowadza dzieci z miasta
Michele Gordigiani, Portret Roberta Browninga
Strona z ilustrowanego wydania utworu
Szczur wędrowny
Kate Greenaway, Kulawy chłopiec, jedyny, który ocalał

Fletnik z Hamelnu (ang. The Pied Piper of Hamelin) – wiersz angielskiego poety Roberta Browninga, opublikowany w 1842 w tomiku Dramatic Lyrics[1].

Charakterystyka ogólna

Utwór jest opracowaniem dawnej legendy o muzyku, który uwolnił niemieckie miasto Hameln od plagi szczurów. Browning napisał go w prezencie dla dziewięcioletniego wówczas[2] syna swojego przyjaciela Williama Macready’ego[3]. Wiersz stał się klasyczną pozycją literatury dziecięcej[3].

Akcja

Rzecz działa się w średniowieczu. Jak zaznaczono w tekście, opisywane zdarzenia miały miejsce 22 lipca 1376. Kiedy miasto Hameln zmagało się z plagą szczurów, pojawił się w nim tajemniczy muzyk, który zadeklarował, że uwolni mieszkańców od problemu. Miejscy rajcowie i burmistrz od razu się zgodzili. Nieznajomy grą na flecie wywabił gryzonie z miasta i zaciągnął do rzeki Wezery, w której się potopiły. Gdy władze miasta odmówiły mu obiecanej zapłaty, zagrał raz jeszcze i ze wszystkich domów zwołał dzieci[1]. Kiedy doszedł z nimi na górę, jej zbocze rozstąpiło się i we wnętrzu ziemi znikli wszyscy, z wyjątkiem jednego kulawego chłopca, który nie nadążał za grupą.

Forma

Wiersz ma 303 wersy[1]. Dzieli się na 15 części. Browning zastosował w utworze sekwencje tych samych rymów, za co był krytykowany[3]. Wykorzystał też aliterację (To see the townsfolk suffer so).

Hamelin Town's in Brunswick,
By famous Hanover city;
The river Weser, deep and wide,
Washes its wall on the southern side
A pleasanter spot you never spied;
But when begins my ditty,
Almost five hundred years ago,
To see the townsfolk suffer so
From vermin, was a pity.

Podstawowym metrum jest jambiczny czterostopowiec[4].

Polski przekład

Na język polski omawiany wiersz przełożył Jan Lemański. Utwór został wydrukowany w 60 numerze Kuriera Warszawskiego z 2 marca 1930.

Hameln to gród w Brunszwiku,
Przy sławnym Hanowerze;
Wezery mu głęboki prąd
Z południa mu oblewa, skąd
Masz wnosić, że to miły kąt;
Lecz w tej, o której śpiewam erze,
Lat temu rozeszło wieków sześć,
Gad pewien jął ten gród tak jeść,
Aż litość bierze.

Zobacz też

  • Flecista z Hameln – baśń braci Grimm.

Przypisy

  1. ↑ a b c The Pied Piper of Hamelin, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-07-24]  (ang.).
  2. ↑ Mary Troxclair Adamson: The Legend of the Pied Piper in the Nineteenth and Twentieth Centuries: Grimm, Browning, and Skurzynski. lib.latrobe.edu.au, 2013. [dostęp 2018-07-25]. (ang.).
  3. ↑ a b c The Pied Piper of Hamelin, Robert Browning. encyclopedia.com. [dostęp 2018-07-24]. (ang.).
  4. ↑ What is the entire meter scansion of Robert Browning's poem "The Pied Piper of Hamelin?". enotes.com. [dostęp 2018-07-25]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Robert Browning: The Pied Piper of Hamelin. en.wikisource.org. [dostęp 2018-07-24]. (ang.).
  • Robert Browning. Fletnik z Hamelnu, tłum. Jan Lemański. „Kurier Warszawski”. 60, s. 10-12, 2 marca 1930. (pol.). 
  • Arthur Dickson: Browning's Source for "The Pied Piper of Hamelin". jstor.org, 1926. [dostęp 2018-07-25]. (ang.).
Encyklopedia internetowa (wiersz):
  • Britannica: topic/The-Pied-Piper-of-Hamelin-poem-by-Browning