Amazonit
 | Ten artykuł od 2014-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
 Amazonit z Pikes Peak, hrabstwo El Paso, Kolorado, Stany Zjednoczone (5,5 x 3,1 x 2,5 cm) | |||
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |||
| Inne nazwy | kamień amazoński | ||
|---|---|---|---|
| Skład chemiczny | krzemian potasu i glinu (K[AlSi3O8]) | ||
| Twardość w skali Mohsa | 6–6,5 | ||
| Przełam | haczykowaty, kruchy | ||
| Łupliwość | doskonała dwukierunkowa | ||
| Układ krystalograficzny | trójskośny | ||
| Gęstość minerału | 2,56–2,58 g/cm³ | ||
| Właściwości optyczne | |||
| Barwa | zielona lub niebieskawozielona | ||
| Rysa | biała | ||
| Połysk | szklisty | ||
| Inne | przezroczystość: przeświecający, nieprzezroczysty | ||
| |||
| |||
Amazonit (synonim: kamień amazoński) – minerał z gromady krzemianów. Minerał, jest zieloną lub niebieskozieloną odmianą skalenia zwanego mikroklinem[1]; kamień półszlachetny. Należy do grupy minerałów rzadkich.
Choć nazwa jego pochodzi od rzeki Amazonki, w prawdziwej Amazonii ten minerał nie występuje. Pierwotnie tą nazwą określano zielone jadeity.
Charakterystyka
Właściwości
Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym i tabliczkowym. Często tworzy zbliźniaczenia i agregaty. Najpiękniejsze kryształy występują w druzach. Jest kruchy, przeświecający. Jego charakterystyczną cechą jest barwa – zielonkawa (wywołana niewielką domieszką ołowiu, do 1,2% tlenku ołowiu II[2]) z przerastającymi go nieregularnymi (kropelkowymi lub żyłkowymi) wrostkami białego albitu.
Występowanie
Występuje w kwaśnych, głębinowych skałach magmowych, najczęściej w pegmatytach, granitach. Skalenie występują w skałach magmowych (są minerałami, na których opiera się klasyfikacja skał magmowych).
Miejsca występowania:
- Na świecie: USA – Kolorado, Wirginia, Dakota, Pensylwania[2] (kryształy osiągają wielkość do 45 cm), Brazylia[2], Indie, Kenia[2], Madagaskar[2], Namibia[2], Rosja – Ural(kryształy przekraczają wielkość 1 metra), Płw. Kolski.
- W Polsce: występuje w druzach pegmatytowych[3] granitów strzegomskich i strzelińskich (kryształy mają wielkość kilku centymetrów).
Zastosowanie
- kamień poszukiwany przez kolekcjonerów,
- kamień jubilerski i ozdobny. Przezroczyste i pięknie zabarwione odmiany używane są w jubilerstwie jako kamienie jubilerskie i ozdobne. Amazonit zazwyczaj jest szlifowany w postaci kaboszonów. Może być mylony z turkusem i niektórymi jadeitami,
- Skaleń jest eksploatowany dla przemysłu ceramicznego (porcelana, glazury, izolatory).
Przypisy
- ↑ Amazonit, [w:] BaniaB. Zbigniew BaniaB., JędryczkoJ. Małgorzata JędryczkoJ., Sztuka świata. T. 17, Słownik terminów : A -K, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 25, ISBN 978-83-213-4726-4, OCLC 829853214 [dostęp 2021-01-26] .
- ↑ a b c d e f Amazonite mineral information and data. MinDat. [dostęp 2014-05-31].
- ↑ Encyklopedia Powszechna PWN. T. 1. A-F. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 71.
Zobacz też
Kontrola autorytatywna (odmiana minerału):
- Britannica: topic/amazonstone
- SNL: amazonitt
- Catalana: 0199974
Identyfikatory zewnętrzne:
- identyfikator minerału w Mindat: 184
