Albert Brachet

Portret fotograficzny Alberta Bracheta

Albert Brachet (ur. 1 stycznia 1869 w Liège[1], zm. 27 grudnia 1930 w Brukseli[1]) – belgijski biolog pochodzenia francuskiego[1], profesor Université Libre de Bruxelles[2].

Życiorys

Ukończył medycynę na Uniwersytecie w Liège[3]. Był uczniem Edwarda van Benedena, w którego laboratorium pracował w latach 1887-1888[4][5][6]. Później pracował jako asystent w pracowni prof. Augusta Swaena[4]; tam zajmował się naukowo anatomią ptaków[2]. Doktorat uzyskał w Liège w 1894[4][5]. Dokształcał się we Fryburgu i Edynburgu[4], między innymi w dziedzinie techniki prowadzenia sekcji i embriologii kręgowców[2]. W 1895 przebywał we Wrocławiu, gdzie pobierał nauki w dziedzinie embriologii od G. Borna[3]. W tym samym roku powrócił do Liège i tam znalazł zatrudnienie na swojej uczelni[4]. Wspólnie ze Swaenem oraz indywidualnie publikował prace z zakresu rozwoju układu naczyniowego ryb i płazów, procesu gastrulacji, stadiów różnicowania organów w rozwoju zarodków[2].

W 1904 został zatrudniony na Université Libre de Bruxelles[5]. Został tam wybrany szefem nowo powstałego laboratorium embriologii i anatomii[5][3]. Jednocześnie został kierownikiem Raoul Warocqué Anatomisch Instituut[7]. Wybuch I wojny światowej zastał go w pracowni we francuskim Roscoff[2]. Jako że wyższe szkoły w Belgii zawiesiły działalność z powodu wojny, Brachet przeniósł się do Paryża, gdzie pracował jako profesor anatomii i embriologii[8]. Jego paryskie wykłady z tego okresu zebrano i wydano drukiem jako L’OEuf et les Facteurs de l’Ontogenese[9]. W 1917 był tymczasowym szefem katedry anatomii Uniwersytetu w Genewie[2]. W 1918 został członkiem korespondentem Institut de France[10]. W 1918 powrócił do Belgii[8]. W latach 1923-1926 był rektorem Université Libre[11]. Za sprawą pozyskanego przez niego wsparcia finansowego od Fundacji Rockefellera, w okresie jego rektoratu znacznie rozbudowano infrastrukturę naukową uczelni[2]. Pod koniec życia odbył podróż naukową do Stanów Zjednoczonych i Ameryki Południowej[2]. Był ojcem biochemika-embriologa Jeana Bracheta[12].

Osiągnięcia naukowe

W początkach XX wieku zajmował się badaniem właściwości szarego półksiężyca i roli plemników płazów w formowaniu się jaja[3]. Fizycznie uszkadzając poszczególne fragmentu szarego półksiężyca, zdołał zlokalizować rejon odpowiedzialny za dokonywanie się spontanicznego podziału komórkowego[13]. W 1902 opublikował monografię nt. ontogenezy płazów ogoniastych i bezogonowych[5]. Zajmował się badaniem blastomerów płazów[2]. Znacznie przyczynił się do rozwoju wiedzy nt. organizera Spermanna-Mangolda[14]. Był pionierem w dziedzinie eksperymentalnej embriologii ssaków[15] i uznaje się go za założyciela brukselskiej szkoły embriologii[6]. W 1912 przeprowadził eksperyment, w którym zdołał utrzymać blastocystę królika przy życiu poza organizmem matki przez 48 godzin[6]. W 1921 opublikował Traite d'Embryologie des Vertebres, pracę uznawaną za jego najważniejsze dzieło w dziedzinie embriologii opisowej[8]. Brachet był redaktorem wydanych pośmiertnie drukiem pism Eduarda van Benedena[9]. Sprawował przez 20 lat funkcję redaktora pisma naukowego "Archives de Biologie"[16]. Był członkiem zagranicznym Polskiej Akademii Umiejętności[2].

W 1919 otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Paryskiego[8][10]. Ponadto doktoraty honorowe przyznały mu uniwersytety w Strasbourgu, Genewie i Lyonie[10]. Dla uczczenia pamięci Bracheta belgijska Académie royale des sciences, des lettres et des beaux-arts ustanowiła nagrodę jego imienia, przyznawaną za osiągnięcia w dziedzinie embriologii[10].

Jednym z jego uczniów był Albert Dalcq[17].

Przypisy

Bibliografia

  • Albert A. T. Brachet, 1869-1930, „Obituary Notices of Fellows of the Royal Society”, 1 (1), 1932, s. 64-70, ISSN 1479-571X .
  • JacquesJ. Mulnard JacquesJ., The Brussels School of Embryology, „The International Journal of Developmental Biology”, 36, 1992, s. 17-24, ISSN 0214-6282 .
  • HenriH. Alexandre HenriH., Contribution of the Belgian school of embryology to the concept of neural induction by the organizer, „The International Journal of Developmental Biology”, 45 (1), 2001a, s. 67-72, ISSN 0214-6282 .
  • HenriH. Alexandre HenriH., A history of mammalian embryological research, „The International Journal of Developmental Biology”, 45 (3), 2001b, s. 457-467, ISSN 0214-6282 .
  • PiotrP. Słonimski PiotrP., Albert Brachet : (1.I.1869 - 27.XII.1930), odbitka z "Folia Morphologica", Warszawa 1932 .
  • ISNI: 000000008151111X
  • VIAF: 71455741
  • LCCN: n87147059
  • GND: 116384603
  • BnF: 12298175r
  • SUDOC: 067036856
  • NKC: xx0179279
  • NTA: 074176137
  • CiNii: DA09499446
  • Open Library: OL2424531A, OL114455A
  • PLWABN: 9810649770205606
  • NUKAT: n2010149565
  • J9U: 987007274167805171
  • ΕΒΕ: 216701
  • PWN: 3880179
  • NE.se: albert-brachet
  • Catalana: 0011967