Adam Mierosławski

Ten artykuł od 2010-10 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Ten artykuł należy dopracować: Artykuł zawiera treści nieuźródłowione i merytorycznie wątpliwe. Należy podać odpowiednie przypisy oraz poprawić styl na encyklopedyczny.. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Adam Mierosławski

Adam Mierosławski, fotografia Józefa Feliksa Zielińskiego, 1849 r., Paryż
Data i miejsce urodzenia	23 kwietnia 1815 Stryków
Data śmierci	6 maja 1851
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Adam Piotr Mierosławski (ur. 23 kwietnia 1815 w Strykowie, zm. 6 maja 1851^[1]) – polski marynarz, inżynier, brat Ludwika, syn płk. Adama Kaspra.

Ojcem Adama był płk Adam Kasper Mierosławski (1785-1837) – adiutant marszałka Davouta, matką – Francuzka Camilla Notte de Vaupleux (wnuczka angielskiego kapitana marynarki handlowej Stubbsa)^[2]. W 1820 roku jego rodzice przenieśli się do Polski. Nauki pobierał (wraz z bratem Ludwikiem) w wojewódzkim kolegium pijarów w Łomży^{[potrzebny przypis]}, a od 1827 w Korpusie Kadetów w Kaliszu. W 1830 opuścił szkołę na wieść o wybuchu powstania i zaciągnął się jako ochotnik parę tygodni przed obroną Warszawy; w czasie walk został mianowany podoficerem i odniósł rany broniąc barkanu nr 23. Wydostawszy się ze szpitala polowego, przedostał się do Modlina, gdzie otrzymał srebrny krzyż Virtuti Militari. Został wzięty do niewoli rosyjskiej, z której zbiegł, wpierw do Prus, a stamtąd do Strasbourga^[2].

W Strasbourgu bawił krótko w Szkole Artyleryjskiej, by następnie zaciągnąć się jako junga (chłopiec okrętowy) na statek płynący na Wyspę Burbońską (dziś Reunion); następnie odbył kolejny rejs dalekomorski, na Sumatrę. W roku 1835 wypłynął w podróż do Ameryki Środkowej na okręcie wojennym „Algésiras”^[1], osiągając rangę starszego marynarza. Następnie, już w randze podporucznika, na francuskim statku „Courier de Bourbon”, pływał po Oceanie Indyjskim, między Afryką a Indiami^[1][2]. Jako doświadczony żeglarz osiadł w St. Denis – stolicy Wyspy Burbońskiej, która niedługo wcześniej przybrała nazwę La Reunion. Tam uzyskał dyplom szypra uprawniający do rejsów do Indii i został kapitanem statku szybko zyskując sławę nieustraszonego żeglarza^[2].

Osiągnąwszy wiek 25 lat wrócił do Francji, by móc zdać egzaminy kapitańskie. Mimo ciężkiej choroby, która przeszkodziła mu w studiach, 15 kwietnia 1840 roku zdał egzamin na kapitana żeglugi wielkiej z pierwszą lokatą w swojej grupie^[2]. Po tym osiągnięciu Mierosławski wrócił na St. Denis. W marcu 1841 roku, w czasie jednego z rejsów do Francji, kupił w Kapsztadzie i wyremontował statek „Le Cygne de Granville”. Odtąd „kapitan Adam” prowadził interesy na własną rękę. W następnych latach aktywnie handlował z tubylczymi ludami, zasłynął jako łowca fok i wielorybów^[1]. W 1843 roku Mierosławski odkrył zapomniane przed trzystoma laty Wyspy Świętego Pawła i Nowy Amsterdam (na Oceanie Indyjskim) i poddał je pod zwierzchnictwo Francji^[1]. Wobec natychmiastowej interwencji Korony Brytyjskiej oświadczył, że „raz zatkniętej chorągwi nie zwinie, a jeżeli kto bądź użyje siły przeciwko niemu, natenczas wywiesi polską flagę i pod nią się zagrzebie”. Francja, której na rękę było przejąć kontrolę nad wyspami bez angażowania własnych środków, wsparła jego dążenia, powodując wycofanie protestów brytyjskich^[2].

W roku 1848 dotarła do niego wieść o rewolucyjnym wrzeniu w Europie. Nie namyślając się długo sprzedał swój statek, swoją część wyspy (wraz z majątkiem nieruchomym łącznie za 20 000 franków) i prawo do jej eksploatacji i wyruszył na kontynent, by dołączyć do brata w walce „o wolność ludów”. Gdy przybył do Europy, powstanie w Wielkopolsce należało już do przeszłości. Znalazł się więc wraz z bratem na Sycylii, gdzie, jako admirał floty rewolucyjnej, otrzymał zadanie walki na morzu z Burbonami. Snuł wizje przewiezienia ochotników z Francji do Dalmacji na pomoc powstaniu węgierskiemu. Po upadku rewolucji sycylijskiej razem z bratem przedostał się do Karlsruhe, na pomoc powstaniu w Badenii. Według pierwotnego zamysłu miał tam utworzyć flotyllę broniącą Renu, ale szybka ofensywa pruska to uniemożliwiła. Mierosławski został więc głównym inżynierem wojsk powstańczych i odznaczył się w walkach m.in. brawurową, uwieńczoną sukcesem akcją wysadzenia mostu na Renie, który w tym celu przepłynął wraz z pięcioma żołnierzami. Gdy powstanie badeńskie upadło, znalazł się na chwilę na Węgrzech z nadzieją zrealizowania planu wspomożenia powstania ochotnikami z Francji. Gdy nadzieja ta ponownie okazała się płonną, a powstanie dogorywało, Mierosławski wyjechał do Paryża.

W 1850 roku zakupił statek, któremu nadał nazwę „Moja Polska” i za nową siedzibę obrał Port Louis na Mauritiusie. Odzyskał tam renomę nieustraszonego żeglarza („Kapitan Adam nie przyjmuje nikogo na swój pokład, chyba paląc cygaro przy beczce z prochem”). Wkrótce jednak spotkało go niepowodzenie. Ratując u brzegów Mauritiusa rybaków zagrożonego burzą statku, stracił własny, omal nie tracąc życia. Z braku pieniędzy zdecydował się na pływanie pod angielską banderą (jako kapitan statku „Bright Planet”). Gdy tylko dorobił się potrzebnych pieniędzy, wraz z przyjacielem zbudował jednak kolejny statek – „Le Pilote”. Na nim to wypłynął w 1851 roku w rejs do Australii, z którego już nie powrócił. Okoliczności śmierci Mierosławskiego są niejasne i budziły różne domysły. Według oficjalnej wersji winna śmierci „kapitana Adama” była angina, jednak niektórzy podejrzewali otrucie. Zmarł w drodze powrotnej, w pobliżu wysp św. Pawła i Nowy Amsterdam w wieku 36 lat.

Adam Mierosławski znany był jako odważny żeglarz (handlujący m.in. z piratami), żołnierz Wiosny Ludów, jako dowódca – o cechach despotycznych. W okresie po upadku powstania listopadowego był także ważną postacią francuskiej masonerii (w loży w Besançon).

Jest bohaterem powieści biograficznej Mariana Mickiewicza – Odmieniec^[3] oraz jednym z dwóch bohaterów książki biograficznej Jacka Perzyńskiego - Żeglarz i siłacz. Czy kapitan Nemo i Superman pochodzili ze Strykowa?^[4]

Przypisy

Bibliografia