Turkse presidentsverkiezingen 2023

Turkse presidentsverkiezingen 2023
Datum eerste ronde 14 mei 2023
Datum tweede ronde 28 mei 2023
Land Vlag van Turkije Turkije
Resultaat
Genomineerde Recep Tayyip Erdoğan
Partij AK-partij
Volksalliantie
Percentage 49,52%
Genomineerde Kemal Kılıçdaroğlu
Partij Republikeinse Volkspartij
Natie Alliantie
Percentage 44,88%
Genomineerde Sinan Oğan
Partij Onafhankelijk
Vooroudersalliantie
Percentage 5,17%
Portaal  Portaalicoon   Politiek

De Turkse presidentsverkiezingen van 2023 staan gepland op 14 mei 2023.

De verkiezingen waren oorspronkelijk gepland voor 18 juni 2023, maar van die datum werd afgezien vanwege de landelijke examens in die periode, de hadj en de vakantieperiode. In een toespraak verwees president Erdoğan naar de datum 14 mei als verwijzing naar de verkiezingen op die datum in 1950, de eerste vrije verkiezingen in Turkije.[1]

De zittende president Erdoğan verklaarde zich al op 9 juni 2022 kandidaat te stellen voor de Volksalliantie (Turks: Cumhur İttifakı). Op 6 maart verklaarde oppositieleider Kemal Kılıçdaroğlu zich kandidaat te stellen namens de Natie Alliantie (Turks: Millet İttifakı).[2] Op 11 maart 2023 werd bekend dat Sinan Oğan kandidaat zou worden namens de ATA Alliantie.

Op 11 mei maakte Muharrem İnce bekend zich terug te trekken als presidentskandidaat.[3]

In de eerste ronde wisten geen van de kandidaten de benodigde 50% te halen, waarna een herverkiezing werd uitgeroepen voor 28 mei. In Nederland konden Turkse staatsburgers stemmen van 20 mei tot en met 24 mei.[4]

Erdogan heeft de verkiezingen gewonnen in de tweede rond.

Kiessysteem

De president van Turkije wordt rechtstreeks gekozen in twee verkiezingsrondes, waarbij een kandidaat ten minste 50% + 1 van de stemmen moet behalen om te worden gekozen. Als geen enkele kandidaat een meerderheid behaalt, wordt er een tweede verkiezingsronde gehouden tussen de twee kandidaten met de meeste stemmen in de eerste ronde, waarvan de winnaar vervolgens president wordt. De president van Turkije is gebonden aan twee opeenvolgende ambtstermijnen van vijf jaar.

Kandidaten

Kandidaat Functie Partij Alliantie Gesteund door
Recep Tayyip Erdoğan President van Turkije (2014-heden) Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling Volksalliantie
Kemal Kılıçdaroğlu Oppositieleider Republikeinse Volkspartij Natie Alliantie en andere ondersteunende partijen
  • İYİ Parti
  • Saadet Partisi
  • DEVA (Democracy &Progress)
  • Toekomstpartij
  • Democratische Partij
  • Liberaal Democratische Partij
  • Turkse Arbeiderspartij
  • Türkiye Komünist Partisi
  • People's Liberation Party
  • Independent Turkey Party
  • National Path Party
  • People's Democratic Party
  • Party for Change(Turkije)
  • Left Party
  • People's Liberation Party
  • Milliyetçi Türkiye Partisi
  • Women's Party (Turkije)[5]
  • Green Party
  • Teknoloji Kalkınma Partisi
  • Party for Change in Turkey
  • Victory Party (na eerste ronde)
  • Adalet Partisi (na eerste ronde)
Sinan Oğan Oud-parlementariër MHP Onafhankelijk Vooroudersalliantie (ontbonden na eerste ronde presidentsverkiezingen)
  • Victory Party
  • Adalet Partisi
  • Ülkem Partisi
  • Alliantie van Turkije Partij
Muharrem İnce (teruggetrokken) Leider Memleket Partisi Homeland Party Geen Geen
Bronnen, noten en/of referenties
  1. (tr) Cumhurbaşkanı Erdoğan seçimlerin yenilenmesi kararını imzaladı. memurlar.net. Geraadpleegd op 13 maart 2023.
  2. nieuwsredactie, Turkse oppositie schuift Kilicdaroglu naar voren als tegenstander van Erdogan. NU.nl (6 maart 2023). Geraadpleegd op 13 maart 2023.
  3. Turkse presidentskandidaat Ince trekt zich terug, oppositie op kop in peilingen. nos.nl (11 mei 2023). Geraadpleegd op 15 mei 2023.
  4. Erdogan haalt net geen absolute meerderheid, tweede ronde volgt op 28 mei. nos.nl (14 mei 2023). Geraadpleegd op 15 mei 2023.
  5. Kılıçdaroğlu'na desteğini açıkladı: İşte o parti!.
· · Sjabloon bewerken

Parlement: 1946 · 1950 · 1954 · 1957 · 1961 · 1965 · 1969 · 1973 · 1977 · 1983 · 1987 · 1991 · 1995 · 1999 · 2002 · 2007 · 2011 · 2015 (jun) · 2015 (nov) · 2018 · 2023
President: 1923 · 1927 · 1931 · 1935 · 1938 · 1939 · 1943 · 1946 · 1950 · 1954 · 1957 · 1961 · 1966 · 1973 · 1982 · 1989 · 1993 · 2000 · 2007 · 2014 · 2018 · 2023
Lokaal: 1930 · 1946 · 1950 · 1955 · 1963 · 1968 · 1973 · 1977 · 1984 · 1989 · 1994 · 1999 · 2004 · 2009 · 2014 · 2019 · 2024
Referendum: 1961 · 1982 · 1987 · 1988 · 2007 · 2010 · 2017