Turken in Roemenië

Turken in Roemenië
Turcii din România
Romanya Türkleri
Een Turkse boerin in Dobroedzja (1941)
Totale bevolking 27.269 (2011)
Verspreiding Constanţa, Tulcea, Boekarest
Taal Turks, Roemeens
Geloof Islam (98%), Orthodoxe Kerk (2%)
Verwante groepen Tataren in Roemenië
Portaal  Portaalicoon   Landen & Volken

De Turkse minderheid in Roemenië (Roemeens: Turcii din România, Turks: Romanya Türkleri) bestaat volgens de volkstelling van 2011 uit 27.269 personen (ofwel 0,15% van de Roemeense bevolking).[1] Nagenoeg alle Roemeense Turken wonen in de historische regio Dobroedzja in het zuidoosten van het land, vooral in de districten Constanța (21.014 personen) en Tulcea (1.891 personen). In de hoofdstad Boekarest wonen 2.388 etnische Turken. Dobromir is de enige gemeente met een Turkse meerderheid (58% van de bevolking in 2011).

Verspreiding van de Turkse minderheid per gemeente
Standbeeld van Mustafa Kemal Ataturk, Boekarest

Geschiedenis

De Turkse gemeenschap in Roemenië leeft al eeuwenlang op het huidige Roemeense grondgebied. Etnisch gezien stamt een klein deel van de huidige Turken in Roemenië af van allochtone zigeuners die zich vermengden met de nomadische Yörüks en Anatolische Turken in Dobrogea en zich nu Turken voelen en spreken Turks[2]

  • Van de 8e eeuw tot de 12e eeuw vestigden verschillende Turkssprekende volkeren, zoals de Oğuzen, de Proto-Bulgaren en de Khazars zich in de regio. Zij waren (onafhankelijke) huurlingen van het Byzantijnse Rijk en het Eerste Bulgaarse Rijk. Zij waren vooral christelijk. Deze volkeren zijn waarschijnlijk de voorouders van de Gagaoezen, een Turks-sprekend christelijk-orthodox volk, die tegenwoordig voornamelijk in het autonome district Gagaoezië in Moldavië wonen.
  • In de vijftiende eeuw kwamen Ottomaanse, islamitische Turken, die Dobroedzja tot een van de provincies van hun rijk maakten.
  • In 1812 annexeerde het Russische rijk Bessarabië, toen nog onderdeel van het Ottomaanse grondgebied ten noorden van de Donau-delta en bekend als Boedzjak, waar een grote moslimbevolking leefde (Turken, Nogai-Tataren en Krim-Tataren). De Russische tsaren legden het Ottomaanse Rijk destijds een bevolkingsoverdracht op: de moslims van de Boedzjak werden naar Dobroedzja verdreven, in ruil voor ongeveer twintigduizend orthodoxe-christelijke families, zoals Bulgaren (Bessarabische Bulgaren, tegenwoordig woonachtig in Oekraïne) en Gagaoezen.
  • In het eerste decennium van de 21e eeuw vestigden duizenden Turken uit Turkije, vaak afstammelingen van Dobroedzjaanse Turken die het land waren ontvlucht tijdens de communistische dictatuur, zich in Roemenië om bedrijven te openen of het land verder te ontwikkelen.

Bevolking

Volgens de volkstelling van 2011 is de Turkse gemeenschap stedelijker dan het nationale gemiddelde (24% van hen woont in plattelandsgemeenten tegen het Roemeense gemiddelde 46%). In de volkstelling van 2011 is er een daling in het aantal Turken in Roemenië geregistreerd.

Ontwikkeling van het aantal Turken in Roemenië
Jaar 1956 1966 1977 1992 2002 2011
Aantal Turken 14.329 18.040 23.422 29.832 32.098 27.269

Religie

Een moskee in de stad Constanța

De Turkse minderheid onderscheidt zich op het gebied van religie, want de meeste van hen zijn, in tegenstelling tot de rest van Roemenië, islamitisch. In 2011 was ongeveer 97% van de Turken moslim, terwijl 1,8% orthodox was.

Aantal Percentage (%)
2002 [3] 2011 [4] 2002 2011
Totaal 32.098 27.698 100,00 100,00
Roemeens-Orthodoxe Kerk (e.a.) 671 505 2,09 1,82
Rooms-Katholieke Kerk 43 10 0,13 0,04
Roemeense Hervormde Kerk 1 - 0,00 -
Pinksterbeweging 6 4 0,02 0,01
Roemeense Grieks-Katholieke Kerk 5 3 0,02 0,01
Baptisme 4 7 0,01 0,03
Adventisme 5 - 0,02 -
Evangelisch christendom 29 8 0,09 0,03
Islam 31.118 26.903 96,95 97,13
Hongaarse Unitarische Kerk 21 - 0,07 -
Jodendom 24 4 0,07 0,01
Overig 85 147 0,26 0,53
Ongelovig 17 20 0,05 0,07
Atheïsme 18 23 0,06 0,08
Ongespecificeerd 51 64 0,16 0,23

Taal

Van de Roemeense Turken verklaarde 85% de Turkse taal als moedertaal te hebben, terwijl 14% de Roemeense taal als moedertaal sprak.

Onderwijs

De Turkse bevolking is veel lager opgeleid dan de Roemeense bevolking: 91% van hen heeft geen hoger onderwijs gevolgd tegen 96% gemiddeld. Meer dan 15% ging niet verder dan het basisonderwijs (gemiddeld 3%) en 11% van de Turkse bevolking is analfabeet.

Politiek

In 1990 vormden de Roemeense Turken, samen met de Tataren in Roemenië, de Democratische Unie van Turko-Islamitische Tataren in Roemenië (Roemeens: Uniunea Democrată a Tatarilor Turco-Musulmani din România).

Referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. (ro) Tab8. Populația stabilă după etnie – județe, municipii, orașe, comune [1][dode link]
  2. https://www.ssoar.info /ssoar/bitstream/handle/document/48067/ssoar-europareg-2005-3-kahl-Die_muslimische_Gemeinschaft_Romaniens_der.pdf?sequence=1&isAllowed=y&lnkname=ssoar-europareg-2005-3-kahl-Die_muslimische_Gemeinschaft_Romaniens_der.pdf
  3. (ro) Populatia după etnie şi religie, pe medii
  4. Rezultate definitive_RPL_2011

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Turcs de Roumanie op de Franstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

· · Sjabloon bewerken
Turken in Europa:Azerbeidzjanen · Balkaren · Gagaoezen · Karaïm · Karatsjajers · Koemukken · Krim-Tataren · Lipka-Tataren · Nogai · Tsjoevasjen · Turken · Wolga-Tataren
Historische volkeren: Ottomanen · Hunnen · Avaren · Chazaren · Kiptsjaken · Koemanen · Petsjenegen · Gouden Horde · Krimkanaat · Kanaat Kazan
Turken in Azië:Altaj · Basjkieren · Chakassen · Dolganen · Jakoeten · Karakalpakken · Karapapaken · Kazachen · Kirgiezen · Mescheten · Oeigoeren · Oezbeken · Salar · Qashqai · Toevanen · Tofalaren · Turkmenen
Historische volkeren: Seltsjoeken · Mammelukken · Oğuzen · Göktürken · Mogolrijk · Ghaznaviden · Kanaat Sibir
Diaspora van Turkse volkerenTurken in België · Turken in Bulgarije · Turken in Cyprus · Turken in Duitsland · Turken in Kosovo · Turken in Nederland · Turken in Noord-Macedonië · Tataren in Roemenië · Turken in Roemenië
· · Sjabloon bewerken
Etnische groepen in Roemenië (2011)
MeerderheidRoemenen (89,5%)
>100.000 personen:Hongaren (6,1%) - Roma (3,1%)
>10.000 personen:Duitsers - Oekraïners - Russen/Lipovanen - Serviërs - Slowaken - Tataren - Turken
>1.000 personen:Bulgaren - Joden - Grieken - Italianen - Kroaten - Polen - Tsjechen
MigrantengroepenChinezen