Licinii

Licinii
Gens Licinia

Données clés
Branches
Sous la République Calvus, Crassus, Lucullus, Murena, Nerva, Varus

Légende :

Patricien, Plébéien, Consulaire, Sénatorial, Équestre

Données clés
Magistratures occupées
sous la République
Maître de cavalerie 2 fois
Censure 3 fois
Consulat 22 fois
Tribunat consulaire 2 fois
Tribunat plébéien 12 fois

Gens et Liste des gentes romaines

modifier Consultez la documentation du modèle

Les Licinii (singulier: Licinius) sont les membres d'une ancienne famille plébéienne qui joue un rôle important dans l’histoire romaine et qui apparaît au début de la République, la gens Licinia.

Les principales branches de la gens Licinia portent les cognomina Calvus, Crassus, Lucullus, Murena, Nerva et Varus.

Origines

Le nomen Licinius vient du cognomen Licinus, utilisé dans de nombreuses gens romaines. Licinus est peut-être un ancien praenomen, mais on connaît peu d’exemples de son utilisation. Le nom semble dériver de l’étrusque Lecne, que l’on rencontre souvent sur les sépultures étrusques. Les Licinii sont donc probablement d’origine étrusque et sont arrivés à Rome à la fin de la royauté.

Membres sous la République

Les premiers Licinii

  • Caius Licinius, un des premiers tribuns de la plèbe élu en 493 av. J.-C.
  • Publius Licinius, un des premiers tribuns de la plèbe élu en 493 av. J.-C.
  • Spurius Licinius, tribun de la plèbe en 481 av. J.-C. selon Tite Live

Branche des Licinii Calvi

Branche des Licinii Vari

  • Publius Licinius, milieu IIIe siècle av. J.-C.
  • Publius Licinius Varus, praetor urbanus en 208 av. J.-C.

Branche des Licinii Crassi

  • Publius Licinius;
    • Publius Licinius;
      • Publius Licinius Crassus, (v.-275 - ?)
        • Publius Licinius Crassus Dives, (v.-240 - -183), censeur en 208 et consul en 205 av. J.-C., durant la deuxième guerre punique.
          • Publius Licinius Crassus Dives, (v.-210 - ?);
        • Caius Licinius Crassus, (v.-235 - ?)
          • Publius Licinius Crassus, (v.-215 - ap.-167), consul en -171;
            • Marcus Licinius Crassus Agelastus, (v.-165 - ap.-126), préteur en -126;
              • Publius Licinius Crassus Dives, (v.-140 - -87), consul en -97[6],[7],[8].;
                • Publius Licinius Crassus, (? - av.-87);
                • Licinius Crassus, (? - -87), executer en -87;
                • Marcus Licinius Crassus Dives, (-115 - -53), le triumvir, consul en -70 et -55, et censeur en -65;
                  • Marcus Licinius Crassus Dives, (v.-82 - -48), il est questeur en Gaule de César et préfet de la Gaule cisalpine au début de la guerre civile en 49 av. J.-C.[9],[10],[11]
                    • Marcus Licinius Crassus, (v.-64 - ap.-28), consul en -30; puis proconsul en Macédoine.
                      • Marcus Licinius Crassus Frugi, (v.-48 - ap.-8), fils adoptif du précédent, consul en -14[12]
                        • Marcus Licinius Crassus Frugi, (v.-6 - 47), consul en 27.
                          • Cnaeus Pompeius Magnus, (v.23 - 47)
                          • ? (Licinia), (v.25/30 - ?), épouse un (Rupilius)
                          • Licinia Magna, (v.30 - ?), épouse de Lucius Calpurnius Piso
                          • Marcus Licinius Crassus Frugi, (v.31 - 66/7), consul en 64;
                            • ? Marcus Licinius Scribonianus Camerinus, (v.50/5 - ?)
                              • ? Licinia Cornelia Volusia Torquata, (v.70/5 - ?), épouse de Lucius Volusius (Saturninus);
                            • Caius Calpurnius Frugi Licinianus, (v.55 - ap.117), consul suffect en 87;
                              • ? Caius Calpurnius Piso Crassus Frugi Licinianus, (v.95 - v.120);
                            • ? Licinia Praetextata, (v.55 - ?), vestale;
                            • ? (Lucius Calpurnius Piso Frugi Licinianus), (v.60 - v.90);
                              • ? Calpurnia Praetextata, (v.85 - ?), vestale;
                              • ? Calpurnia Lepida, (v.90 - v.115), épouse de Servius Cornelius Scipio;
                          • Licinius Crassus Scribonianus, (v.33 - 70), Marcus Antonius Primus lui offre l’empire mais il refuse[13].
                          • Lucius Calpurnius Piso Licinianus, (v.38 - 15/1/69);
                  • Publius Licinius Crassus Dives, (v.-80 - -53), légat de César en Gaule de 58 à 55 av. J.-C.
              • ? (Licinius Crassus)
                • ? Publius Licinius Crassus;
                  • Publius Licinius Crassus Junianus, (v.-85 - -46), fils adoptif du précédent, tribun de la plèbe en -53, et ami de Cicéron.
                    • Lucius Licinius Crassus Damasippus, (v.-50 - ?)
          • Gaius Licinius Crassus, (v.-210 - - ap.-167), consul en -168;
            • Gaius Licinius Crassus, (v.-175 - ap.-145), tribun de la plèbe en -145
              • Gaius Licinius Crassus, probablement le fils du précédent
              • Licinia, (v.-145 - -113), vestales en -123, executer en -113;
            • Lucius Licinius Crassus;



Licinii Luculli

  • Licinius Lucullus, (v.-250 - ?)
    • Lucius Licinius Lucullus, (v.-230 - ap.-202), curule aedile en -202
      • Lucius Licinius Lucullus, (v.-195 - ap.-150), consul en -151
        • Lucius Licinius Lucullus, (v.-140 - ap.-103), préteur en -104
        • ? Publius Licinius Lucullus, (v.-138 - ap.-110), tribun de la plèbe en -110
          • ? Lucius Licinius Lucullus, (v.-102 - ap.-67), préteur en -67
          • ? Gnaeus Licinius Lucullus, ami de Cicéron
    • Gaius Licinius Lucullus, (v.-225 - ap.-191), tribun de la plèbe en -196, il propose l’établissement du tresviri epulones, et est l’un des trois élus à ce nouveau poste[16].
    • Marcus Licinius Lucullus, (v.-220 - ap.-186), préteur peregrin en -186

Licinii Nervae

  • Licinius Nerva, (v.-230 - ?)
    • Gaius Licinius Nerva, (v.-205 - ap.-167), préteur en -167, responsable de la province d’Hispania Ulterior[17],[18]
    • Aulus Licinius Nerva, (v.-205 - ap.-166), préteur en -166
      • Aulus Licinius Nerva, (v.-178 - ap.-143), préteur vers -143
        • Gaius Licinius Nerva, tribun de la plèbe vers -120[19]
          • ? (Licinius Nerva),
            • ? (Licinius Nerva);
              • Aulus Licinius Nerva, (v.-70 - ap.-43), triumvir monétaire en -47, questeur de Decimus Junius Brutus[20].
                • Aulus Licinius Nerva Silianus, (v.-30 - av.14), consul en 7, fils de Publius Silius Nerva, adopté par un Licinius Nerva[21],[22].
                  • (Aulus Licinius Nerva Silianus), (v.1 - ?)
                    • Aulus Licinius Nerva Silianus, (v.25 - ap.65), consul en 65;
        • Publius Licinius Nerva, (v.-140 - ap.-104), propréteur en Sicile en -104;

Licinii Murenae

  • Lucius Licinius Murena, (v.-182 - ap.-145), préteur en -147;
    • Lucius Licinius Murena, (v.-145 - ap.-101), préteur en -101[4].
      • Lucius Licinius Murena, (v.-122 - ap.-66), un des lieutenants de Sylla en Grèce, préteur en -88;
      • Publius Licinius Murena, (v.-115 - -82), décrit par Cicéron comme un homme de faible talent, mais intéressé par l’histoire[23].

Licinii Sacerdos

  • Caius Licinius Sacerdos, (v.-175 - ap.-142), chevalier romain en -142[24],[25];
    • Caius Licinius Sacerdos, (v.-140 - ?);
      • Caius Licinius Sacerdos, (v.-110 - ap.-54), préteur urbain en -75, candidat au consulat en -64;

Autres

  • Publius Licinius Tegula, autheur d’un poème religieux chanté par les vierges romaines en 200 av. J.-C.[26]
  • Licinius, esclave éduqué appartenant à Gaius Sempronius Gracchus
  • Gaius Licinius Geta, consul en 116 av. J.-C.
  • Sextus Licinius, un sénateur, jeté du haut de la roche Tarpéienne sur l’ordre de Gaius Marius en janvier 86 av. J.-C.[27],[28],[29]
  • Gaius Licinius Macer, préteur en 68 av. J.-C.
  • Caius Licinius Macer Calvus, orateur renommé et poète.
  • Aulus Licinius Archias, poète grec
  • Lucius Licinius Squillus, conspirateur contre Quintus Cassius Longinus en Hispania, en 48 av. J.-C.
  • Licinius Damasippus, un sénateur, et partisan de Pompée
  • Licinius Damasippus, contemporain de Cicéron, qui a écrit son intention d'acheter un jardin avec lui en 45 av. J.-C. Il était un marchand dans la statuaire, et a fait faillite, mais a été empêché de se suicider par le stoïcien Stertinius[30],[31]
  • Licinius Lenticula, compagnon de Marc Antoine

Membres sous le Principat

Licinii Silvani

Les Licinii Silvani sont originaires de Tarraco, ils sont enregistrer dans la tribu Galeria.

  • Marcus (Licinius Silvanus), (v.10 - ?)
    • Quintus Licinius Silvanus, (v.40 - ?), procurateur d'Auguste;
      • Quintus Licinius Silvanus, (v.65 - ap.124), consul suffect en 106, proconsul d'Asie en 123;
        • Quintus Licinius Silvanus Granianus Quadronius Proculus, (v.85/90 - ?), triumvir monétaire

[32]

Licinii Nepos

  • Licinius Nepos, (v.75 - ap.105), préteur en 105;
    • Marcus Licinius Nepos, (v.95 - ap.139), consul suffect en 127;
      • (Licinius Nepos), (v.125 - ?);
        • Quintus Licinius Nepos, (v.160/5 - ap.198/212), consul suffect, proconsul d'Asie;

Autres

Licinii de Gaule Narbonnaise

Licinii de Vienne
  • Marcus (Licinius);
    • Licinia Optatina, (v.40 - ?), épouse de Titus Decidius Domitianus;

Autres

Notes et références

Notes

  1. Selon Tite-Live, il décline l'élection pour son deuxième tribunat consulaire et c'est son fils, portant le même nom, qui le remplace (voir Tite-Live, Histoire romaine, V, 18 et Diodore de Sicile, Bibliothèque historique, XIV, 90). Toutefois, les Fastes consulaires ne mentionnent que son père (voir Broughton 1951, p.88 n.1).
  2. Selon les Fastes capitolins, Calvus est consul en 361 et Stolo en 364, mais Tite-Live, Valère Maxime et Plutarque donnent l'ordre inverse (voir Broughton 1951, p.116 n1).

Références

  • Sources modernes :
  1. Münzer, Realencyclopädie der Classischen Altertumswissenschaft, s. v. Licinius, no. 43
  2. Christian Matthias Theodor Mommsen, Römische Forschungen, vol. 1, p. 95.
  3. Broughton 1951, p. 112-113.
  4. a et b Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, William Smith, éditeur.
  5. Marcus Tullius Cicéron, Epistulae ad Atticum, ii. 24. § 2.
  6. Marcus Tullius Cicéron, Epistulae ad Atticum, xii. 24.
  7. Florus, Epitome de T. Livio Bellorum Omnium Annorum DCC libri duo, iii. 21. § 14.
  8. Appienus, Bellum Civile, i. p. 394.
  9. Marcus Tullius Cicéron, Epistulae ad Familiares, v. 8.
  10. Gaius Julius Caesar, Commentarii de Bello Gallico, v. 24.
  11. Marcus Junianus Justinus, Historiarum Philippicarum libri XLIV, xlii. 4.
  12. Lucius Cassius Dio Cocceianus, Roman History, liv. 24.
  13. Publius Cornelius Tacitus, Historiae, i. 47, iv. 39.
  14. Marcus Tullius Cicéron, Brutus, 58.
  15. Gaius Plinius Secundus, Historia Naturalis, xxxiv. 3. s. 8.
  16. Titus Livius, Ab Urbe Condita, xxxiii. 42, xxxvi. 36.
  17. Titus Livius, Ab Urbe Condita, xlv. 16.
  18. Realencyclopädie der Classischen Altertumswissenschaft.
  19. Marcus Tullius Cicéron, Brutus, 34.
  20. Wilhelm Drumann, Geschichte Roms, vol. iv. p. 19, no. 85.
  21. Marcus Velleius Paterculus, Compendium of Roman History, ii. 116.
  22. Lucius Cassius Dio Cocceianus, Roman History, lv. 30.
  23. Marcus Tullius Cicéron, Brutus, 54, 90.
  24. Marcus Tullius Cicéron, Pro Cluentio, 48.
  25. Valerius Maximus, Factorum ac Dictorum Memorabilium libri IX, iv. 1. § 10.
  26. Titus Livius, Ab Urbe Condita, xxxi. 12.
  27. Titus Livius, Ab Urbe Condita Epitome, 80.
  28. Plutarque, Vies parallèles, "Marius", 45.
  29. Lucius Cassius Dio Cocceianus, Roman History, Fragment, 120.
  30. Marcus Tullius Cicéron, Epistulae ad Familiares, vii. 23, Epistulae ad Atticum, xii. 29, 33.
  31. Quintus Horatius Flaccus, Satirae, ii. 3, 16, 64.
  32. Christian Settipani, Continuité gentilice et Continuité familiale dans les familles sénatoriales romaines à l'époque impériale, Oxford University (R.-U.), Linacre College, coll.« Prosopographica & Genealogica », 597 p., 2000   (ISBN 1-900934-02-7).
  33. Lucius Cassius Dio Cocceianus, Roman History, liv. 14.
  34. Sextus Pompeius Festus, epitome de Marcus Verrius Flaccus De Verborum Significatu, s. vv. Imbrex, Obstitum.
  35. Aulus Gellius, Noctes Atticae, xiii. 22, xv. 24.
  36. Gaius Plinius Secundus, Historia Naturalis, xix. 2. s. 11, xxxi. 2. s. 18.
  37. Gaius Plinius Caecilius Secundus, Epistulae, ii. 14, iii. 5.
  38. Jan Gruter, Inscriptiones Antiquae Totius Orbis Romani, Heidelberg (1603), p. 180.
  39. Gaius Plinius Caecilius Secundus, Epistulae, iv. 29, v. 4, 21, vi. 5.
  • Sources antiques :

Bibliographie

  • (en) T. Robert S. Broughton, The Magistrates of the Roman Republic : Volume I, 509 B.C. - 100 B.C., New York, The American Philological Association, coll. « Philological Monographs, number XV, volume I », , 578 p..
  • (es) Piero Berni Millet, Cesar Carreras et Oriol Olesti, « La gens Licinia y el Nordeste Peninsular. Una aproximación al estudio de las formas de propiedad y gestión de un rico patrimonio familiar », AEspA, vol. 78,‎ , p. 167-187 (lire en ligne, consulté le ).
v · m
Gentes romaines
Patriciennes
Plébéiennes
Liste des gentes romaines
  • icône décorative Portail de la généalogie
  • icône décorative Portail de la Rome antique